24/7/10

Ο Landau διδάσκει τους μαθητές του...

Ο Λεβ Νταβίντοβιτς Λαντάου (22 Ιανουαρίου 1908 – 1 Απριλίου 1968) ήταν Σοβιετικός φυσικός. Τα επιτεύγματά του περιλαμβάνουν την κβαντική θεωρία του διαμαγνητισμού, τη θεωρητική ερμηνεία της υπερρευστότητας, τη θεωρία των μεταβολών φάσεως δεύτερης τάξεως, τη Θεωρία Γκίνσμπουργκ-Λαντάου για την υπεραγωγιμότητα, την ερμηνεία του φαινομένου της «αποσβέσεως Λαντάου» στη Φυσική Πλάσματος, τον πόλο Λαντάου στην Κβαντική Ηλεκτροδυναμική, τη θεωρία των νετρίνων και τη συμβολή στην επινόηση της μεθόδου του πίνακα πυκνότητας στην Κβαντομηχανική. Του απονεμήθηκε το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής του 1962 για την ανάπτυξη μιας μαθηματικής θεωρίας της υπερρευστότητας που εξηγεί όλες τις παράδοξες ιδιότητες του υγρού ηλίου σε θερμοκρασίες κάτω των 2,17 K (−270,98 °C).

Ο Λαντάου κρατούσε ένα κατάλογο φυσικών που βαθμολογούσε σε αντίστροφη λογαριθμική κλίμακα από το 0 ως το 5. Τον υψηλότερο βαθμό, 0, τον έδινε στον Νεύτωνα, ενώ ο Αϊνστάιν πήρε 0,5.
Το 1 είχαν οι Νιλς Μπορ, Βέρνερ Χάιζενμπεργκ, Πωλ Ντιράκ και Έρβιν Σρέντινγκερ, οι θεμελιωτές της Κβαντομηχανικής, όπως και οι Σατυέντρα Μπόουζ και Γιουτζίν Γουίγκνερ.
Ο Λαντάου βαθμολογούσε τον εαυτό του με 2,5 αλλά στο τέλος τον «προήγαγε» στο 2. Παρά την αυτοαξιολόγηση του ταλέντου του στην κλίμακα αυτή, ο Λαντάου θεωρείται από πολλούς ισάξιος με τους Ντιράκ, Βόλφγκανγκ Πάουλι, Ενρίκο Φέρμι και Ρίτσαρντ Φάινμαν, ως ένας ικανότατος φυσικός με ξεχωριστή διάνοια.
O  ίδιος θεωρούσε ότι η ετυμολογία του ονόματός του είχε γαλλικές ρίζες: Landau = l' âne Dau!

20/7/10

20 Ιουλίου 1969: Ο πρώτος άνθρωπος πάτησε στο φεγγάρι!


Η NASA -και μαζί της ο υπόλοιπος κόσμος- γιορτάζει τα 40 χρόνια από την στιγμή που ο πρώτος άνθρωπος, ο αμερικανός αστροναύτης Νιλ Άρμστρονγκ, στις 21 Ιουλίου 1969, πάτησε το πόδι του στο φεγγάρι. Όμως οι συνωμοσιολογικές θεωρίες συνεχίζουν να αφθονούν γύρω από την ιστορική αποστολή «Απόλλων 11», φθάνοντας στο σημείο να αμφισβητούν ακόμα κι αν συνέβη ποτέ το γεγονός!

Ακολουθεί μια σύντομη παρουσίαση των κυριότερων θεωριών και η αναπόφευκτη απομυθοποίησή τους (η οποία όμως συχνά δεν φαίνεται να πείθει τους «επαγγελματίες» συνωμοσιολόγους!), σύμφωνα με τη βρετανική Telegraph:
1. Όταν οι αστροναύτες έστησαν την αμερικανική σημαία, αυτή φαίνεται να κυματίζει, πράγμα αδύνατο, αφού στο φεγγάρι δεν υπάρχει άνεμος: Στην πραγματικότητα, η σημαία συγκρατείται ανοικτή από μια οριζόντια ράβδο και απλούστατα κινείται, όταν οι αστροναύτες την ξετυλίγουν και καθώς το κάθετο κοντάρι της στερεώνεται στο έδαφος. Το κοντάρι είναι πολύ ελαφρύ, από εύκαμπτο αλουμίνιο, και έτσι συνεχίζει να δονείται ακόμα και μετά την απομάκρυνση των........... αστροναυτών, δίνοντας την ψευδαίσθηση ότι κυματίζει στον (ανύπαρκτο) αέρα.
2. Δεν διακρινόταν, κατά την προσελήνωση και τις βόλτες των αστροναυτών, καμία πληθώρα λαμπών άστρων στον σκοτεινό ουρανό της Σελήνης, παρόλο που δεν υποφέρει από τη φωτορύπανση, αντίθετα με τη Γη: Στην πραγματικότητα, η προσελήνωση έλαβε χώρα κατά το σεληνιακό πρωινό, με τον ήλιο να λάμπει έντονα. Απλώς οι τεχνικοί της NASA ρύθμισαν έτσι τον χρόνο έκθεσης στις κάμερες, ώστε ο χρόνος έκθεσης του φιλμ να είναι πολύ σύντομος προκειμένου να μην εισέλθει πολύ φως και θολώσει τις λεπτομέρειες της λήψης. Τα άστρα, αν και ήταν ορατά από τα μάτια των αστροναυτών πάνω στο φεγγάρι, δεν ήταν αρκετά λαμπερά για να αποτυπωθούν στις φωτογραφίες....

15/7/10

Λύθηκε ο αιώνιος γρίφος: η κότα έκανε τελικά το αβγό

Πρόκειται για ένα ερώτημα που έχει απασχολήσει τα πιο λαμπρά επιστημονικά μυαλά από την αυγή του πολιτισμού ως σήμερα: η κότα έκανε το αβγό ή το αβγό την κότα; Τώρα ερευνητές από τα Πανεπιστήμια του Σέφιλντ και του Γουόρικ πιστεύουν ότι βρήκαν τη λύση στον προαιώνιο γρίφο.
Οπως αναφέρουν, η κότα είναι αυτή που κάνει το αβγό: και τούτο διότι προκειμένου να σχηματιστεί το κέλυφος του αβγού, είναι απαραίτητη μια πρωτεΐνη που εντοπίζεται μόνο στις ωοθήκες της κότας.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η ύπαρξη αυτής της πρωτεΐνης, που ονομάζεται ovocledidin-17 (ΟC-17), δείχνει πέρα από κάθε αμφιβολία ότι το αβγό μπορεί να υπάρξει μόνο αν προηγουμένως βρεθεί εντός της κότας άρα η κότα είναι εκείνη που προϋπάρχει. Η συγκεκριμένη πρωτεΐνη δρα ως καταλύτης ο οποίος επιταχύνει την ανάπτυξη του κελύφους, χωρίς το οποίο δεν είναι δυνατόν να αναπτυχθεί το κλωσόπουλο.
Προκειμένου να δοθεί η απάντηση στο «καυτό» ερώτημα, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν έναν πολύ ισχυρό υπολογιστή ώστε να «ζουμάρουν» στον σχηματισμό του αβγού. Ο υπολογιστής, ο οποίος ονομάζεται ΗΕCΤoR και βρίσκεται στο Εδιμβούργο, αποκάλυψε ότι η ΟC-17 είναι απολύτως απαραίτητη για να ξεκινήσει η κρυστάλλωση, το πρώτο στάδιο δημιουργίας του κελύφους.
Οπως ανέφερε ο δρ Κόλιν Φρίμαν από το Τμήμα Μηχανικής Υλικών του Πανεπιστημίου Σέφιλντ που συμμετείχε στη μελέτη, «επί μακρόν επικρατούσε η άποψη ότι το το αβγό προηγήθηκε, ωστόσο έχουμε πλέον τις επιστημονικές αποδείξεις στα χέρια μας που δείχνουν περά από κάθε αμφιβολία ότι χωρίς την κότα αβγό δεν θα υπήρχε».
www.tovima.gr