31/5/11

Τι είναι και πώς μεταδίδεται η εντεροαιμορραγική Escherichia coli

Επιδημία από μολυσμένα λαχανικά
Καλλιέργειες του επικίνδυνου μικρόβιου εξετάζονται στο γερμανικό Ινστιτούτο Ρόμπερτ Κοχ
Το παθογόνο στέλεχος του βακτηρίου Escherichia coli, που ευθύνεται για την επιδημία αιμορραγικής γαστρεντερίτιδας στη Γερμανία, ζει κανονικά στο πεπτικό σύστημα των βοοειδών και άλλων μηρυκαστικών ζώων, χωρίς να τους προκαλεί συμπτώματα....

Ο Γαλαξίας μας θα συγκρουστεί με τον γαλαξία της Ανδρομέδας

....όπως συγκρούονται οι γαλαξίες NGC 935 και IC 1801
Δύο διαστημικά τηλεσκόπια έχουν ριχτεί στην μάχη για την δημιουργία ενός γαλαξιακού άτλαντα επικεντρωμένου κατά κύριο λόγο στην ανακάλυψη και μελέτη γαλαξιακών συγκρούσεων. Στόχος των επιστημόνων είναι να μελετηθεί η γέννηση και εξέλιξη των γαλαξιών. Η εξερεύνηση για την χαρτογράφηση αποκάλυψε μια ενδιαφέρουσα γαλαξιακή σύγκρουση. Δύο μακρινοί γαλαξίες συγκρούονται με τρόπο ανάλογο με εκείνο που θα συμβεί ανάμεσα στον δικό μας γαλαξία και αυτόν την Ανδρομέδας σε τρία έως πέντε δις έτη. Η μελέτη αυτής της σύγκρουσης θα μας αποκαλύψει σημαντικά στοιχεία για το μέλλον του γαλαξία μας.
Τρεις γαλαξιακές συγκρούσεις
Ο άτλας και η σύγκρουση
Τα διαστημικά τηλεσκόπια Spitzer και Galex της NASA χρησιμοποιούνται για την χαρτογράφηση και μελέτη των γαλαξιακών συγκρούσεων. To Spitzer είναι ευαίσθητο στο υπέρυθρο φως ενώ το GALEX είναι ευαίσθητο στα υπεριώδη μήκη κύματος φωτός, «Αυτός ο άτλας είναι το πρώτο κεφάλαιο στο βιβλίο της γέννησης, ανάπτυξης και εξέλιξης των γαλαξιών» αναφέρει η Λοράν Λανζ, του Harvard Smithsonian Center for Astrophysics, μέλος της επιστημονικής ομάδας που μελετά τις συγκρούσεις των γαλαξιών.
Γέννηση νέων άστρων
Η έρευνα αποκάλυψε την σύγκρουση των γαλαξιών NGC 935 και IC 1801 που βρίσκονται σε απόσταση 180 εκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς. Τα όργανα τα δύο τηλεσκοπίων «χρωματίζουν» την κοσμική δραστηριότητα που λαμβάνει χώρα κατά τη διαδικασία της σύγκρουσης ανάμεσα στους δύο γαλαξίες η οποία, όπως θα συμβεί και στην δική μας περίπτωση, θα καταλήξει τελικά σε μια γαλαξιακή συγχώνευση. Η σύγκρουση γαλαξιών οδηγεί στην γέννηση νέων άστρων η οποία στην εικόνα της σύγκρουσης του NGC 935 και του IC 1801 αποτυπώνεται με μπλε χρώμα. Με κόκκινο χρώμα καταγράφεται η κοσμική σκόνη η θερμοκρασία της οποίας έχει αυξηθεί σημαντικά εξαιτίας της σύγκρουσης.
Υπέρυθρη και υπεριώδης εκπομπή από τον γαλαξία Μ51
Διαβάστε και το: Όταν ο Γαλαξίας μας θα συγκρουστεί με τον γαλαξία της Ανδρομέδας
tovima.gr - dailymail.co.uk

Φωτογραφίζοντας τον νυχτερινό ουρανό στο Very Large Telescope

Το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο βρίσκεται στην έρημο Atacama στη Χιλή...
...Οι εικόνες που περιέχονται στο παρακάτω βίντεο πάρθηκαν από τους Stephane Guisard και Jose Francisco Salgado, που εργάζονται στο Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο του Νότιου ημισσφαιρίου (ΕSO).

Κόμικ: Το όχημα "Spirit" της NASA στην επιφάνεια του Άρη

Η προβλεπόμενη διάρκεια της αποστολής του Spirit ήταν μόλις τρεις μήνες
Η μεγάλη περιπέτεια του τηλεκατευθυνόμενου τζιπ “Spirit”, που η ΝΑΣΑ έστειλε στον Άρη φαίνεται πως έφτασε στο τέλος της και επίσημα. Οι μηχανικοί της υπηρεσίας μελετώντας κάθε στοιχείο και πιθανότητα κατέληξαν πως όλα δείχνουν πως το όχημα μπορεί να θεωρηθεί ότι “χάθηκε εν υπηρεσία”....

30/5/11

Επιστροφή στη Γη για το διαστημικό λεωφορείο Endeavour

Το διαστημικό λεωφορείο Endeavour έχει αποσυνδεθεί από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Η εικόνα είναι από εξωτερική κάμερα του διαστημικού σταθμού
Εάν οι μετεωρολογικές συνθήκες το επιτρέψουν, το διαστημικό λεωφορείο, στο οποίο επιβαίνει 6μελές πλήρωμα, θα προσγειωθεί την Τετάρτη στις 06:31 GMT στο Διαστημικό Κέντρο Κένεντι της Φλόριντα μετά από 16ήμερη αποστολή.
www.nasa.gov

H φωτιά σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας

Αναπαράσταση της καύσης σταγονιδίου επτανίου διαμέτρου 3 χιλιοστών. Η κατοπτρική συμμετρία προστέθηκε εκ των υστέρων για εφέ
Σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας, η φωτιά συμπεριφέρεται διαφορετικά από ό,τι στη Γη. Σε πείραμα που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, η NASA μελέτησε την ανάφλεξη μιας σταγόνας επτανίου, σε μια προσπάθεια να εκτιμήσει καλύτερα τον κίνδυνο πυρκαγιάς για τα διαστημικά σκάφη και να αναπτύξει ειδικά συστήματα κατάσβεσης.
Η εικόνα που δημοσιοποίησε η υπηρεσία έχει υποστεί επεξεργασία και εμφανίζεται με ψευδή χρώματα, παρόλα αυτά δίνει μια καλή ιδέα για το πώς συμπεριφέρεται μια πύρινη μπάλα στο Διάστημα.....

29/5/11

Η επιστροφή της αντιύλης

Από την ύλη και την αντιύλη που σχηματίστηκε μετά το Big Bang (Μεγάλη Εκρηξη), στο σύμπαν παρέμεινε μόνο η ύλη.
(a) H παγίδα ALPHA. Η παγίδευση των ατόμων αντιυδρογόνου γίνεται με έναν οκταπολικό μαγνήτη (που δεν απεικονίζεται) και τα κατοπτρικά πηνία. Μια δέσμη αντιπρωτονίων εισάγεται από δεξιά, ενώ τα ποζιτρόνια εισάγονται από αριστερά. (b) Η ένταση του μαγνητικού πεδίου στο επίπεδο YZ (ο άξονας z είναι ο άξονα της παγίδας, με z = 0 στο κέντρο της μαγνητικής παγίδας. Οι πράσινες διακεκομμένες γραμμές δείχνουν τη θέση των εσωτερικών τοιχωμάτων των ηλεκτροδίων. (c) Το μαγνητικό πεδίο κατά μήκος της παγίδας ~ 270 mm. (d) Η ισχύς πεδίου στο επίπεδο XY. (e) Το μαγνητικό πεδίο κατά μήκος του άξονα x.
Κατά τη διάρκεια του μεγάλου πειράματος του CERN, με την επωνυμία ALPHA, αιχμαλωτίστηκε πρώτη φορά αντιυδρογόνο με τη βοήθεια ισχυρών μαγνητών Κατά τη διάρκεια του μεγάλου πειράματος του CERN, με την επωνυμία ALPHA, αιχμαλωτίστηκε πρώτη φορά αντιυδρογόνο με τη βοήθεια ισχυρών μαγνητών Σήμερα, οι φυσικοί του ευρωπαϊκού ερευνητικού κέντρου CERN έχουν παγιδεύσει αντιυδρογόνο σε ένα μαγνητικό πεδίο, για να μπορέσουν να μελετήσουν τη φύση της αντιύλης.....

Antares: το μεγαλύτερο υποβρύχιο τηλεσκόπιο νετρίνων

...Τα πρώτα αποτελέσματα από το μεγαλύτερο υποβρύχιο «τηλεσκόπιο νετρίνων» στον κόσμο κατέγραψαν οι επιστήμονες, καθώς και κάποια επιπλέον σεισμολογικά και βιολογικά στοιχεία. Το τηλεσκόπιο Antares βρίσκεται 2,5 χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια της Μεσογείου, και καταγράφει τη συμπεριφορά του μικροσκοπικού και ιδιαίτερα δυσεύρετου σωματιδίου νετρίνο...

Οι χορευτικές φιγούρες ενός Μαθηματικού

H μαθηματική σκουληκότρυπα

Βίντεο: STS-134, η τελευταία αποστολή του Εndeavour

 O αστροναύτης του Εndeavour Greg Chamitoff έξω από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό

28/5/11

Η σονάτα των σουπερνόβα

"Πώς ακούγεται άραγε μια έκρηξη supernova; Ας ελπίσουμε πως δε θα μάθουμε ποτέ από πρώτο χέρι, αφού το να βρίσκεται κανείς σε απόσταση ακοής από ένα αστέρι που εκρήγνηται δεν είναι και η καλύτερη ιδέα. Ωστόσο, ένα ζευγάρι ερευνητών βρήκε τον τρόπο να απεικονίσει μουσικά μια έκρηξη supernova, και το αποτέλεσμα είναι ένα πολύ ενδιαφέρον κομμάτι αφηρημένης μουσικής!"

Ο Alex Parker από το πανεπιστήμιο της Victoria και η Melissa Graham από αυτό της California, δημιούργησαν το παρακάτω βίντεο, συνθέτοντας 250 εκρήξεις supernova τύπου Ia, τις οποίες κατέγραψαν με τηλεσκόπιο. Αυτού του είδους οι «κατακλυσμοί» συμβαίνουν όταν ένα μικρό και πολύ συμπαγές αστέρι, γνωστό ως λευκός νάνος, μεγαλώνει υπερβολικά, γίνεται ασταθές και εκρήγνηται θερμοπυρηνικά.
Όπως εξηγεί ο Parker στην ιστοσελίδα του, οι δύο ερευνητές συνέδεσαν την κάθε έκρηξη supernova με μια νότα του πιάνου ή του μπάσου, ανάλογα με το γαλαξία όπου συνέβη η έκρηξη. Οι μεγαλύτεροι γαλαξίες ακούγονταν μπάσα, ενώ οι μικρότεροι έβγαζαν ήχο πιάνου.
Ο ήχος είναι δυνατότερος για τις εκρήξεις που έγιναν πιο κοντά στη Γή, και το αντίστροφο, ενώ η ένταση του ήχου (pitch) εξαρτάται από τον τρόπο που κάθε supernova φωτίζεται ή εξασθενεί. Φυσικά, το βίντεο δεν είναι σε πραγματικό χρόνο, αλλά κάθε δευτερόλεπτο αντιστοιχεί σε δύο εβδομάδες παρατήρησης με τηλεσκόπιο.

Supernova Sonata from Alex Parker on Vimeo.
tvxs.gr

Ο πλανήτης Αρης είναι στην... Ισπανία

Εικονικές αποβάσεις και πειράµατα στην... εξωγήινη κοιλάδα του ποταµού Ρίο Τίντο στη Νότια Ισπανία
Στην «αρειανή» κοιλάδα,οι επιστήµονες προσπαθούν να µην αφήνουν ίχνη. Αλλωστε, κάθε διαστηµική αποστολή που φτάνει σε έναν πλανήτη είναι αποστειρωµένη απόοποιονδήποτε µικροοργανισµό. Θα ήταν λοιπόν µεγάλη απογοήτευση αν εντοπιζόταν κάποιο βακτήριο... λαθρεπιβάτης από τη Γη


Η κοιλάδα του ποταµού Ρίο Τίντο στη Νότια Ισπανία είναι το αγαπηµένο µέρος των ευρωπαϊκών διαστηµικών υπηρεσιών. Με φόντο τα κόκκινα νερά του ποταµού και το ερυθρό από την οξείδωση έδαφος, οι επιστήµονες πραγµατοποιούν… εικονικές αποβάσεις στον Αρη µε σκοπό να δοκιµάσουν την αξιοπιστία του εξερευνητικού τους εξοπλισµού. Πριν από λίγες ηµέρες µάλιστα, όσοι τουρίστες βρέθηκαν σ’ αυτήν την περιοχή της Ανδαλουσίας για να απαθανατίσουν την «εξωγήινη» κοιλάδα νόµισαν ότι παρακολουθούσαν γυρίσµατα ταινίας επιστηµονικής φαντασίας.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισµός ∆ιαστήµατος....

Ρολόγια για μαθηματικούς

..........

To διαστημικό λεωφορείο Endeavour παρκαρισμένο....

...στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό
Φωτογραφίες από τον διαστημικό σταθμό του αστροναύτη Ron Garan

27/5/11

Φανταστικά εκθετικά και η πιο όμορφη εξίσωση στον κόσμο

Όταν ήμουν μαθητής ρώτησα τον καθηγητή των μαθηματικών πως υπολογίζεται το
 α i
όπου α ένας πραγματικός αριθμός και i η μονάδα των φανταστικών αριθμών
ή "ακόμα χειρότερα" το
i i
Με ειλικρίνεια μου απάντησε πως δεν το γνωρίζει αλλά θα το ψάξει για να μου δώσει απάντηση την επόμενη ημέρα. Πράγματι την επομένη μου ανακοίνωσε ότι ψάχνοντας στα πανεπιστημιακά του βιβλία – τότε δεν υπήρχε internet! – το μόνο που βρήκε ήταν η εξίσωση
όπου e η βάση των νεπέριων λογαρίθμων, ο αριθμός e=2,718281828… που μεταξύ άλλων είναι και το όριο της ακολουθίας
όταν το ν τείνει στο άπειρο.
Θέτοντας x=π=3,14... παίρνουμε
ή
Στην παραπάνω εξίσωση περιέχεται η μονάδα των πραγματικών αριθμών, η μονάδα των φανταστικών αριθμών, το μηδέν, ο αριθμός π και ο αριθμός e και γι’ αυτό θεωρείται ως η πιο όμορφη εξίσωση του κόσμου!
Τελικά η "γενική μορφή" της ομορφότερης εξίσωσης του κόσμου έλυσε όλες τις απορίες. Όσον αφορά το α i θα μπορούσε να γραφεί ως....

26/5/11

Προς επανεξέταση ο τρόπος δημιουργίας της Σελήνης

Φωτογραφία της πανσελήνου από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, που έβγαλε ο αστροναύτης Paolo Nespoli, στις 20 Μαρτίου του 2011
Μεγάλες ποσότητες νερού βρίσκονται στο εσωτερικό της Σελήνης, υποστηρίζει έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Science Express, στην διαδικτυακή έκδοση του αμερικανικού επιστημονικού περιοδικού Science.
Οι συγγραφείς της μελέτης κατέληξαν σε αυτά τα συμπεράσματα αφού εντόπισαν μόρια νερού και άλλα πτητικά στοιχεία σε ποσότητα μάγματος που είχαν φέρει οι αστροναύτες του Apollo 17, στην τελευταία αποστολή στο φεγγάρι το Δεκέμβριο του 1972.
«Αυτά τα δείγματα του μάγματος (που εκτινάχθηκαν από μεγάλα βάθη από τη σεληνιακή ηφαιστειακή δραστηριότητα πριν από αρκετά δισεκατομμύρια χρόνια) είναι το καλύτερο μέσο που έχουμε στη διάθεσή μας για να εκτιμήσουμε την ποσότητα του νερού στο εσωτερικό της Σελήνης», δήλωσε ο Τζέιμς Βαν Όρμαν, καθηγητής γεωλογίας.
Φωτογραφία οπισθοσκέδασης ηλεκτρονίων σεληνιακού μάγματος που μετέφερε στη Γη το Απόλλων 17
Οι ερευνητές εντόπισαν στο σεληνιακό μάγμα συγκεντρώσεις νερού και πτητικών στοιχείων όπως το φθόριο, το χλώριο και το θείο, σχεδόν πανομοιότυπες με αυτές που έχουν μετρηθεί σε στερεοποιημένο μάγμα από τη Γη.
Η διαπίστωση αυτή ενισχύει τη θεωρία ότι η Γη και η Σελήνη έχουν μια κοινή προέλευση, αλλά αναγκάζει επίσης τους επιστήμονες να επανεξετάσουν τον τρόπο δημιουργίας της Σελήνης.
Οι επιστήμονες θεωρούν ακόμη ότι το νερό στο φεγγάρι προέρχεται από κομήτες και μετεωρίτες που έπεσαν στο σεληνιακό έδαφος κατά καιρούς.
www.skai.gr - www.space.com

Το ηλεκτρόνιο είναι σχεδόν απόλυτα σφαιρικό

Σύμφωνα με την ακριβέστερη μέτρησή του
Tμήμα του συστήματος laser που χρησιμοποίησαν οι επειστήμονες στο Imperial College για την μέτρηση της "σφαιρικότητας" του ηλεκτρονίου
Η πιο ακριβής, μέχρι στιγμής, μέτρηση του σχήματος του ηλεκτρονίου έδειξε ότι είναι σχεδόν τέλεια σφαιρικό.
Η πρόσφατη ανακάλυψη της ομάδας επιστημόνων του Imperial College London θεωρείται σημαντική γιατί καθιστά λιγότερο πιθανές ορισμένες θεωρίες της σωματιδιακής φυσικής, όπως η υπερσυμμετρία.
Η νέα μέτρηση, χρειάστηκε πειράματα μιας δεκαετίας περίπου και έγινε με τη βοήθεια λέιζερ, σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες της ύλης. Είναι δύο φορές ακριβέστερη από την καλύτερη μέτρηση που υπήρχε μέχρι τώρα για το ηλεκτρόνιο.
Τα ηλεκτρόνια είναι αρνητικά φορτισμένα υποατομικά σωματίδια που κινούνται γύρω από τον πυρήνα του ατόμου.
Στην έρευνά τους, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι μια μικροσκοπική διαφορά (μόλις 0,000000000000000000000000001 εκατοστά ή λιγότερο από το ένα δισεκατομμυριοστό του ενός δισεκατομμυριοστού του ενός δισεκατομμυριοστού του ενός εκατοστού) εμποδίζει το ηλεκτρόνιο από το να είναι ολοστρόγγυλο.
Έτσι, επιβεβαιώνεται η θεωρία ότι το ηλεκτρόνιο έχει σχήμα σφαιρικό και όχι ωοειδές.
Ωστόσο οι ερευνητές τόνισαν ότι οι νέες μετρήσεις του ηλεκτρονίου δεν αποκλείουν την πιθανότητα της υπερσυμμετρίας αλλά δεν την στηρίζουν κιόλας ως θεωρία.
Η έρευνα με επικεφαλής τον δρα Τζόνι Χάντσον και τον Έντουαρντ Χιντς του Τμήματος Φυσικής, δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature».
Ο Χάντσον δήλωσε ότι μέσα στην επόμενη πενταετία θα καταστεί δυνατό να τετραπλασιαστεί η ακρίβεια των μετρήσεων, οπότε θα ξεκαθαριστεί οριστικά η βασιμότητα των θεωριών της υπερσυμμετρίας, σε συνδυασμό και με τις παρατηρήσεις του επιταχυντή του CERN.
www.enet.gr - www.guardian.co.uk/science

Διαστημόπλοιο της NASA θα «αγγίξει» τον αστεροειδή 1999 RQ36

Το διαστημικό σκάφος OSIRIS-REx της NASA θα φέρει κομμάτια του αστεροειδούς στη Γη 
Καλλιτεχνική απεικόνιση του OSIRIS-REx
Μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο της NASA θα «αγγίξει» τον αστεροειδή 1999 RQ36 και θα φέρει δείγματα της επιφάνειάς του στη Γη, στο πλαίσιο μίας πρωτοποριακής αποστολής της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας.
Το σκάφος δεν θα προσεδαφιστεί στον αστεροειδή, αλλά θα πλησιάσει αρκετά για να αγγίξει με ένα ρομποτικό βραχίονα την επιφάνειά του και να συλλέξει 2,27 κιλά σκόνης και οργανικού υλικού. Στη συνέχεια, το δείγμα θα κλειστεί σε ειδική κάψουλα, προκειμένου να επιστραφεί στη Γη.
Οι αστεροειδείς θεωρείται πως αποτελούν απομεινάρια από το σχηματισμό του ηλιακού μας συστήματος, 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια πριν. Η μελέτη τους θα μπορούσε να «φωτίσει» τις συνθήκες που επικρατούσαν κατά τα πρώτα χρόνια της «ζωής» του και την εμφάνιση της ζωής.
Η αποστολή OSIRIS-REx (Origins-Spectral Interpretation-Resource Identification-Security-Regolith Explorer) αξίας ύψους ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, είναι προγραμματισμένη για το 2016. Η πτήση ως τον αστεροειδή θα διαρκέσει τέσσερα χρόνια, και η επιστροφή εκτιμάται πως θα λάβει χώρα το 2023....

Το πιο απομακρυσμένο αντικείμενο που είδαμε ποτέ

Αυτή η εικόνα που λήφθηκε από τον δορυφόρο Swift της NASA μας δείχνει ίσως το πιο μακρινό (και αρχαιότερο) αντικείμενο που έχουμε δει ποτέ στο Σύμπαν
Μια λάμψη που διαπέρασε σχεδόν όλο το ορατό Σύμπαν το 2009 προερχόταν πιθανώς από το πιο μακρινό αντικείμενο που γνωρίζουμε ως σήμερα -ένα γιγάντιο άστρο, πιθανώς από τα πρώτα που έλαμψαν στο Σύμπαν, το οποίο κατέρρευσε και άφησε πίσω του μια μαύρη τρύπα....

Ένα παράδοξο του Feynman

Ας περιγράψουμε τώρα ένα παράδοξο. Ένα παράδοξο είναι μια κατάσταση που δίνει μια απάντηση όταν αναλυθεί με ένα τρόπο, αλλά μια διαφορετική απάντηση όταν αναλυθεί με ένα άλλο τρόπο έτσι ώστε τελικά να μένουμε με το δίλημμα τι συμβαίνει στην πραγματικότητα. Προφανώς, στη φυσική ποτέ δεν υπάρχουν πραγματικά παράδοξα με αυτή την έννοια, καθώς υπάρχει μια και μοναδική σωστή απάντηση: από ότι πιστεύουμε τουλάχιστον, η φύση θα δράσει μόνο με ένα συγκεκριμένο τρόπο (και αυτός φυσικά θα είναι ο σωστός τρόπος). Έτσι, στη φυσική το παράδοξο δεν είναι τίποτε άλλο από μια δική μας σύγχυση όσο αφορά αυτά που καταλαβαίνουμε. Στην προκειμένη περίπτωση, το παράδοξο που θα περιγράψουμε έχει ως εξής:
Υποθέστε πως κατασκευάζουμε μία διάταξη σαν και αυτή που απεικονίζεται στο παρακάτω σχήμα
Υπάρχει ένας λεπτός, κυκλικός πλαστικός δίσκος που στηρίζεται πάνω σε έναν ομόκεντρο άξονα με άριστη κατασκευή έτσι ώστε να μπορεί να περιστρέφεται ελεύθερα. Πάνω στο δίσκο υπάρχει ένα πηνίο από σύρμα που έχει τη μορφή ενός σωληνοειδούς, ομόκεντρου με τον άξονα περιστροφής, που διαρρέεται από ένα σταθερό ρεύμα Ι το οποίο δημιουργείται από μια μπαταρία επίσης στερεωμένη πάνω στο δίσκο. Κοντά στο άκρο του δίσκου και τοποθετημένα σε ίσες αποστάσεις μεταξύ τους κατά μήκος της περιμέτρου του, έχει τοποθετηθεί ένα πλήθος μικροσκοπικών σφαιρών, μονωμένων η μια προς την άλλη, καθώς και ως προς το σωληνοειδές με τη βοήθεια του πλαστικού υλικού του δίσκου.
Κάθε μια από αυτές τις μικρές αγώγιμες σφαίρες είναι φορτισμένη με το ίδιο ηλεκτροστατικό φορτίο Q. Όλα αυτά τα αντικείμενα καθώς και ο ίδιος ο δίσκος βρίσκονται σε απόλυτη ηρεμία.
Υποθέστε τώρα πως κατά λάθος - ή επειδή έτσι το έχουμε προσχεδιάσει - το ρεύμα στο σωληνοειδές διακόπτεται, χωρίς ωστόσο αυτό να οφείλεται σε κάποια εξωτερική παρέμβαση. Για όσο χρονικό διάστημα το ρεύμα κυκλοφορούσε στο πηνίο, υπήρχε μια μαγνητική ροή δια μέσου του σωληνοειδούς, περισσότερο ή λιγότερο παράλληλη προς τον άξονα του δίσκου. Όταν το ρεύμα διακόπηκε, αυτή η ροή μηδενίστηκε.
 Επομένως θα πρέπει να εμφανιστεί ένα επαγόμενο ηλεκτρικό πεδίο που θα κυκλοφορεί σε κύκλους με κέντρο τα σημεία του άξονα. Οι φορτισμένες σφαίρες στην περιφέρεια του δίσκου θα δεχθούν μια δύναμη εφαπτομενική ως προς την περιφέρεια. Αυτή η δύναμη θα είναι ίδια για όλα τα φορτία και έτσι θα δημιουργήσει μια καθαρή ροπή στρέψης στο δίσκο. Με βάση αυτά τα επιχειρήματα μπορούμε να διατυπώσουμε το συμπέρασμα πως όταν διακοπεί η κυκλοφορία του ρεύματος στο πηνίο, ο δίσκος θα αρχίσει να περιστρέφεται. Εάν γνωρίζαμε τη ροπή αδράνειας του δίσκου, την ένταση του ρεύματος στο σωληνοειδές και τα φορτία των μικρών σφαιρών, θα μπορούσαμε να υπολογίσουμε τη γωνιακή ταχύτητα περιστροφής.
Αλλά μπορούμε επίσης να δώσουμε και μια διαφορετική ερμηνεία. Χρησιμοποιώντας την αρχή διατήρησης της στροφορμής, θα μπορούσαμε να πούμε πως η στροφορμή του δίσκου και όλου του εξοπλισμού που τον συνοδεύει, αρχικά είναι ίση με μηδέν και επομένως και η στροφορμή της διάταξης θα είχε και αυτή μηδενική τιμή. Αλλά αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα πως ο δίσκος δεν θα περιστραφεί όταν το σωληνοειδές σταματήσει να διαρρέεται από ρεύμα.
Ποιό από αυτά τα δυο επιχειρήματα είναι το σωστό; θα περιστραφεί ο δίσκος ή όχι; Θα αφήσουμε αυτό το ερώτημα αναπάντητο έτσι ώστε να προσπαθήσετε να το απαντήσετε μόνοι σας.
Θα πρέπει να σας προειδοποιήσουμε πως η σωστή απάντηση δεν εξαρτάται από κάποια ανούσια λεπτομέρεια όπως είναι για παράδειγμα η ασύμμετρη θέση της μπαταρίας. Στην πραγματικότητα, μπορείτε να θεωρήσετε μια ιδανική κατάσταση σαν την ακόλουθη: Το σωληνοειδές είναι κατασκευασμένο από υπεραγώγιμο σύρμα μέσα στο οποίο κυκλοφορεί κάποιο ρεύμα. Αφού τοποθετήσουμε με προσοχή το δίσκο στη θέση ηρεμίας του, η θερμοκρασία του σωληνοειδούς μπορεί να ανέβει κατά μια μικρή ποσότητα. Όταν η θερμοκρασία στο σύρμα προσεγγίσει τη θερμοκρασία μετάπτωσης από την υπεραγωγιμότητα στην κανονική αγωγιμότητα, το ρεύμα στο σωληνοειδές θα μηδενιστεί εξαιτίας της αντίστασης του σύρματος. Η ροή επομένως, όπως και προηγουμένως, θα μηδενιστεί εξαιτίας της αντίστασης του σύρματος. Η ροή επομένως, όπως και προηγουμένως, θα μηδενιστεί και αυτή και θα δημιουργηθεί ένα ηλεκτρικό πεδίο στο χώρο του άξονα. Σας προειδοποιούμε πως η λύση δεν είναι εύκολη ούτε προκύπτει καταφεύγοντας σε κάποιο τέχνασμα. Όταν την ανακαλύψετε, θα έχετε ανακαλύψει ταυτόχρονα και μια σημαντική αρχή του ηλεκτρομαγνητισμού.
Από τις "Διαλέξεις Φυσικής του Feynman, τόμος Β", εκδόσεις ΤΖΙΟΛΑ

Ο πιο λεπτομερής τρισδιάστατος χάρτης του σύμπαντος...

..που έγινε ποτέ
Έχουν καταλογογραφηθεί περισσότεροι από 43.000 γαλαξίες σε μια περιοχή που καλύπτει απόσταση πάνω από 380 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη
Μετά από  μια δεκαετία ερευνών, η ομάδα 2MRS (2MASS Redshift Survey) κατάφερε τελικά  να ολοκληρώσει τον πιο λεπτομερή 3D χάρτη του τοπικού Σύμπαντος. Παρουσιάστηκε από την Karen Masters από το πανεπιστήμιο του Portsmouth σε συνέντευξη τύπου στην 218η συνάντηση της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας στο κέντρο αστροφυσικής Harvard-Smithsonian.
news.softpedia.com

25/5/11

H NASA παρουσιάζει το νέο διαστημόπλοιο...

...για πτήσεις πέρα από το φεγγάρι
Καλλιτεχνική απεικόνιση του MPCV να συνδέεται με πρόσθετες υπομονάδες για μακρινές αποστολές
Το σκάφος με το οποίο θα πραγματοποιηθεί η πρώτη επανδρωμένη αποστολή σε αστεροειδή, και αργότερα στον Άρη ή στα φεγγάρια του, θα βασιστεί στο σχέδιο της κάψουλας Orion, η οποία δείχνει να αναβιώνει εν μέρει, μετά την απόφαση του Μπαράκ Ομπάμα να αλλάξει τη διαστημική στρατηγική του προκατόχου του.
Το Orion, μια κωνική κάψουλα παρόμοια με τα Soyuz που χρησιμοποιεί μέχρι και σήμερα η Ρωσία, σχεδιάστηκε αρχικά για να μεταφέρει τους Αμερικανούς πίσω στη Σελήνη τη δεκαετία του 2020, όπως προέβλεπε η στρατηγική του τέως προέδρου Τζορτζ Μπους, με την ονομασία Πρόγραμμα Αστερισμός.
Πέρυσι, όμως, ο Ομπάμα τερμάτισε το πρόγραμμα για επιστροφή στη Σελήνη, και ανακοίνωσε ότι η NASA θα βάλει πλώρη για πολύ μακρύτερα, πιθανότατα στη Ζώνη των Αστεροειδών, που βρίσκεται ανάμεσα στον Άρη και τον Δία, ή σε κάποιο από τα δύο μικρά φεγγάρια του Άρη.
Αυτό πιθανώς θα συμβεί τη δεκαετία του 2020. Απώτερος προορισμός είναι βέβαια ο ίδιος ο Άρης, ωστόσο η πρώτη επανδρωμένη αποστολή σε άλλο πλανήτη δεν αναμένεται πριν από τη δεκαετία του 2030, ή το πιθανότερο του 2040.
Άγνωστο εξάλλου παραμένει το πότε θα πραγματοποιήσει το παρθενικό του ταξίδι το νέο σκάφος.
Από των Ωρίωνα στο MPCV
Tο όχημα πληρώματος πολλαπλών χρήσεων
Όπως ανακοίνωσε ο διοικητής της NASA Τσαρλς Μπόλντεν, το Orion θα αποτελέσει τη βάση για ένα νέο σκάφος που ονομάζεται προσωρινά Πολυχρηστικό Όχημα Προσωπικού, ή MPCV....

Βίντεο (με υπότιτλους): Ρομπότ μιλάνε τη δική τους γλώσσα....

Τα ρομπότ θα «τα λένε» στη... γλώσσα τους
Τα ρομπότ είναι σε θέση να δημιουργούν τυχαίους ήχους για τα μέρη που επισκέπτονται και, στη συνέχεια, «μοιράζονται» αυτές τις λέξεις με άλλα ρομπότ

Την δυνατότητα να αναπτύσσουν την δική τους γλώσσα επικοινωνίας δίνου στα ρομπότ επιστήμονες, προκειμένου να τους βοηθά να κινούνται στο χώρο, να είναι πιο «έξυπνα» και να επικοινωνούν καλύτερα μεταξύ τους.
Σύμφωνα με το BBC, το σχετικό ερευνητικό πρόγραμμα ονομάζεται Lingodroid και επικεφαλής είναι η δρ. Ρουθ Σουλτς του πανεπιστημίου του Κουίνσλαντ της Αυστραλίας.
Τα ρομπότ είναι σε θέση να δημιουργούν τυχαίους ήχους για τα μέρη που επισκέπτονται και, στη συνέχεια, «μοιράζονται» αυτές τις λέξεις με άλλα ρομπότ. Μάλιστα παίζουν δικά τους παιχνίδια για να βρουν ποιος ήχος αντιστοιχεί σε ποια τοποθεσία!
Με τον τρόπο αυτό δημιουργείται ένα ενιαίο «λεξικό» για ρομπότ, το οποίο τα βοηθά να εντοπίζουν μέρη, όπου άλλα ρομπότ θέλουν να τα στείλουν.
Τα ρομπότ διευκολύνονται να «γεννήσουν» τις δικές τους λέξεις-ήχους, επειδή οι ερευνητές κρίνουν ότι οι ανθρώπινες γλώσσες είναι υπερβολικά «φορτωμένες» με πληροφορίες, με συνέπεια τα ρομπότ να δυσκολεύονται να τις κατανοήσουν.
Από την άλλη, σύμφωνα με την Σουλτς, τα ρομπότ φαίνεται να καταλαβαίνουν πολύ καλύτερα το νόημα των «λέξεων» που τα ίδια έχουν εφεύρει, ανεξάρτητα από τους ανθρώπους.
Οι ερευνητές του προγράμματος Lingodroid έκαναν πετυχημένα πειράματα με ρομπότ εφοδιασμένα με ροδάκια, κάμερα, λέιζερ και σόναρ (ώστε να χαρτογραφούν το περιβάλλον γύρω τους και να πλοηγούνται σε αυτό), καθώς επίσης μικρόφωνο και ηχεία για να επικοινωνούν μεταξύ τους.
Όταν τα ρομπότ φτάνουν σε ένα μέρος που ακόμα δεν έχει (ρομποτικό) όνομα, το «βαφτίζουν» με ένα τυχαίο συνδυασμό συλλαβών (ήχων).
Καθώς τα ρομπότ επικοινωνούν μεταξύ τους, σιγά-σιγά φτάνουν σε μια συναίνεση για το ποια λέξη θα πρέπει να αντιπροσωπεύει κάθε μέρος, δημιουργώντας ένα κοινό «λεξικό» (με ονόματα-ήχους του τύπου «κούζο», «φλέξο», «τζάρο» κ.α.).
Με τον τρόπο αυτό, τα ρομπότ μαθαίνουν να αναφέρονται ακόμα και σε μέρη που δεν έχουν πάει ποτέ, απλώς επειδή διαθέτουν μια (ρομποτική) λέξη για αυτό το μέρος.
ethnos.gr - spectrum.ieee.org/automaton/robotics

Διάθλαση του φωτός

PhET: Interactive Simulations, University of Colorado
Ερευνήστε τη διάθλαση του φωτός μεταξύ δυο διαφανών υλικών με διαφορετικούς δείκτες διάθλασης. Μπορείτε να παίξετε με πρίσματα διαφόρων σχημάτων, να δημιουργείστε ουράνια τόξα, να κάνετε μετρήσεις και άλλα πολλά...
Ξεκινήστε κάνοντας κλικ στο παρακάτω εικονίδιο
Bending Light
Click to Run

24/5/11

Απίστευτες φωτογραφίες του νυχτερινού ουρανού

...όπου η πραγματικότητα ξεπερνάει την ανθρώπινη φαντασία
Από τον φωτογράφο Bret Webster με τη χρήση απλής ψηφιακής φωτογραφικής μηχανής
Goblin Valley National Park στον Green River, Utah
....===>

Επιστροφή στη Γη για το διαστημόπλοιο Σογιούζ

Η προσγείωση έγινε με επιτυχία σε μια απομακρυσμένη περιοχή νοτιοανατολικά της πόλης της Zhezkazgan, στο Καζακστάν.
Επέστρεψαν στη Γη, ο Ρώσος κοσμοναύτης Ντμίτρι Κοντρατίεφ και οι αστροναύτες Κάθριν "Κάντι" Κόλμαν από τις ΗΠΑ και ο Ιταλός Πάολο Νεσπόλι (O Πάολο Νέσπολι, έγινε διάσημος με τις φωτογραφίες του από το διάστημα της Ελλάδας και άλλων χωρών)
nasa.gov - space.com

Βίντεο: Aράχνες αστροναύτες

Οι δυο αράχνες βρίσκονται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και χρησιμοποιούνται για την μελέτη της συμπεριφοράς των αραχνοειδών σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας...

23/5/11

V1: To άστρο που μας "έδειξε" ότι το σύμπαν διαστέλλεται

O μεταβλητός αστέρας V1 στον γειτονικό μας γαλαξία Ανδρομέδα ή Μ31, όπως φωτογραφήθηκε από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. 
Το άστρο V1 ανήκει στην κατηγορία των μεταβλητών κηφείδων, που χρησιμοποιούνται από τους αστρονόμους για να μετρούν τις αποστάσεις του σύμπαντος.
Η ανακάλυψη της διαστολής του σύμπαντος από τον Edwin Hubble οφείλεται και στους μεταβλητούς Κειφήδες. Πρόκειται για άστρα  που μεταβάλλουν τη συνολική παραγωγή φωτός τους περιοδικά.
"...Ο Hubble το 1923 για πρώτη φορά κατάφερε να αναλύσει σε μεμονωμένα άστρα το νεφέλωμα της Ανδρομέδας. Ανακάλυψε ότι οι σπειροειδείς βραχίονές του περιείχαν μερικά άστρα μεταβλητής λαμπρότητας ίδιας μορφής με τους μεταβλητούς Κηφείδες του δικού μας γαλαξιακού συστήματος.
O Hubble παρατηρώντας τη φαινόμενη λαμπρότητα των Κηφειδών της Ανδρομέδας και εκτιμώντας την απόλυτη λαμπρότητά τους από τις περιόδους τους, μπόρεσε να υπολογίσει άμεσα την απόστασή τους και στη συνέχεια την απόσταση του ίδιου του νεφελώματος (χρησιμοποιώντας τον νόμο που αναφέρει ότι η φαινόμενη λαμπρότητα είναι ανάλογη της απόλυτης και αντιστρόφως ανάλογη του τετραγώνου της αποστάσεως του ουρανίου σώματος).
Με τον τρόπο αυτό ο Ηubble υπολόγισε τις αποστάσεις και άλλων γαλαξιών.
Στη συνέχεια από τις μετατοπίσεις των ατομικών φασματικών γραμμών απορρόφησης, χρησιμοποιώντας τον νόμο Doppler, υπολόγισε τις ταχύτητες απομάκρυνσης των γαλαξιών, για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι, οι γαλαξίες απομακρύνονται από τον δικό μας και μάλιστα όσο μεγαλύτερη είναι η απόστασή τους από μας, τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητα απομάκρυνσής τους..."

nasa.gov
Διαβάστε περισσότερα:
1. Ο νόμος του Χάμπλ (Hubble)
2. Κηφείδες: οι δείκτες των αποστάσεων του Σύμπαντος

Τριγμοί στα θεμέλια του «κεντρικού δόγματος» της βιολογίας

To κεντρικό δόγμα προβλέπει ότι η γενετική πληροφορία μεταγράφεται με ακρίβεια από το DNA στο RNA και στη συνέχεια μεταφράζεται σε πρωτεΐνες 

Σε πολλές περιπτώσεις, τα κύτταρα παραβιάζουν τις κατασκευαστικές οδηγίες που δίνει τo DNA για την παραγωγή πρωτεϊνών, υποδεικνύει νέα μελέτη στο περιοδικό Science.
Αν τα ευρήματα ευσταθούν και δεν οφείλονται σε τεχνητές αλλοιώσεις, οι επιστήμονες θα πρέπει να επανεξετάσουν το λεγόμενο «κεντρικό δόγμα» της βιολογίας, σύμφωνα με το οποίο η ακολουθία των αμινοξέων στις πρωτεΐνες υπαγορεύεται από την αλληλουχία των τεσσάρων «γραμμάτων» του DNA.
Για να παράγουν πρωτεΐνες, τα κύτταρα του ανθρώπου και γενικά όλων των ζωντανών οργανισμών αρχικά αντιγράφουν τις πληροφορίες του αντίστοιχου γονιδίου σε ένα μόριο RNA (mRNA, αγγελιαφόρο RNA). Το μόριο αυτό μετακινείται στη συνέχεια στα ριβοσώματα, τα εργοστάσια που διαβάζουν τη γενετική πληροφορία και συνδέουν αμινοξέα στη σειρά για να παράξουν την τελική πρωτεΐνη....

Ρεκόρ μεταφοράς δεδομένων: 26 terabits το δευτερόλεπτο...

...μέσω οπτικών ινών με τη βοήθεια λέιζερ
Ο μετασχηματισμός Fourier είναι ένα γνωστό μαθηματικό τέχνασμα που μπορεί να διαχωρίσει τα διαφορετικά χρώματα (διαφορετικές συχνότητες) από μια δέσμη φωτός
Πρόκειται για ασύλληπτη ταχύτητα αναφέρουν οι ερευνητές, αναφέροντας ως παράδειγμα ότι η μέθοδος αυτή επιτρέπει την μετάδοση όλων των πληροφοριών που περιέχονται στην τεράστια Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου των ΗΠΑ, μέσα σε μόλις δέκα δευτερόλεπτα!
Η τεχνική βασίζεται στο μαθηματικό "εργαλείο" με την ονομασία «γρήγορο μετασχηματισμό Φουριέ», που επιτρέπει να διακριθούν περισσότερα από 300 ξεχωριστά χρώματα σε μια ακτίνα λέιζερ, όπου το καθένα από αυτά μπορεί να κωδικοποιηθεί και να μεταφέρει τις δικές του πληροφορίες.
Αν χρησιμοποιηθούν ταυτόχρονα πολλά λέιζερ για την αποστολή δεδομένων μέσω οπτικής ίνας, η ταχύτητα μπορεί να αυξηθεί θεαματικά και ήδη έχει επιτευχθεί πειραματικά η ταχύτητα των 100 terabits το δευτερόλεπτο. Όμως χρειάστηκαν γι’ αυτό 500 λέιζερ, πράγμα που καθιστά την όλη διαδικασία απαγορευτικά δαπανηρή για εμπορική αξιοποίηση.
Όμως η νέα μέθοδος καταφέρνει να επιτύχει ταχύτητες-ρεκόρ με την χρήση ενός μόνο λέιζερ, γεγονός που την καθιστά πρακτικά αξιοποιήσιμη.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι δυνατό η νέα τεχνολογία να ενσωματωθεί σε ένα «τσιπάκι» πυριτίου, που θα βγει στην αγορά κάποια στιγμή στο μέλλον.
Η διεθνής ομάδα των ερευνητών μεταξύ των οποίων είναι Γερμανοί, Βρετανοί, Ελβετοί, Ισραηλινοί και ο ελληνικής καταγωγής Περικλής Πετρόπουλος, του Κέντρου Ερευνών Οπτοηλεκτρονικής του πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον στη Βρετανίας, με επικεφαλής τον καθηγητή Βόλφγκανγκ Φρόϊντε του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καρλσρούης στη Γερμανία, δημοσίευσε τη σχετική μελέτη στο περιοδικό φωτονικής “Nature Photonics”.
ΑΠΕ-ΜΠΕ - bbc.co.uk/news/science-environment

Η αναζήτηση εξωγήινης ζωής και το παράδοξο του Fermi

Ο Νίκος Πράντζος απαντά στο ερώτημα "που είναι οι εξωγήινοι;"
Σε μια επίσκεψη στο στρατιωτικό εργαστήριο του Λος Άλαμος το 1950, ο Ιταλός φυσικός Enrico Fermi άρχισε μια συζήτηση για τα ΑΤΙΑ (αγνώστου ταυτότητας ιπτάμενα αντικείμενα) μαζί με μερικούς συναδέλφους του, και ιδίως με τον Edward Teller, τον μετέπειτα "πατέρα" της αμερικανικής υδρογονοβόμβας. Όλοι συμφώνησαν γρήγορα ότι η εξωγήινη προέλευση των ΑΤΙΑ ήταν απίθανη. Η συζήτηση μετατοπίστηκε, λοιπόν, στο γενικότερο θέμα των εξωγήινων πολιτισμών και των διαστρικών ταξιδιών. Τότε ξαφνικά, ο Fermi ρώτησε τους συνομιλητές του: "Μα που είναι;"και έκανε μερικούς υπολογισμούς για να εκτιμήσει τον πιθανό αριθμό των πολιτισμών στον Γαλαξία μας, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι θα έπρεπε να μας έχουν ήδη επισκεφθεί πολλές φορές στο παρελθόν.
Σύμφωνα με τον Fermi, η απουσία ίχνους μιας τέτοιας επίσκεψης δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι δεν υπάρχουν εξωγήινοι. Θα μπορούσε, θαυμάσια, να οφείλεται είτε στις απαγορευτικές δυσκολίες των διαστρικών ταξιδιών είτε στο ότι ένας τεχνολογικός πολιτισμός είναι από τη φύση του βραχύβιος, πιθανότατα διότι αυτοκαταστρέφεται....
Η συζήτηση ανάμεσα στον Fermi και στον Teller παρέμεινε άγνωστη για πολύν καιρό. Η ερώτηση "που είναι;" αναφέρεται για πρώτη φορά το 1966 στο βιβλίο των Sagan και Σκλοφσκι Noήμων ζωή στο Σύμπαν, αποδιδόμενη στον Φερμι αλλά χωρίς κανένα σχόλιο. Το 1975, ο Αμερικανός αστρονόμος Michael Hart επικαλέστηκε εκ νέου τα επιχειρήματα του Fermi, χωρίς να γνωρίζει τη συζήτηση με τον Teller. To άρθρο του κατέληγε με το συμπέρασμα ότι η απουσία εξωγήινων στη Γη σημαίνει πως είμαστε ο μόνος τεχνολογικός πολιτισμός στον Γαλαξία μας και, κατά συνέπεια, η αναζήτηση ραδιοσημάτων είναι χάσιμο χρόνου και χρήματος. Μετά τη δημοσίευση αυτού του προκλητικού άρθρου, ο Carl Sagan ονόμασε την όλη προβληματική "παράδοξο του Fermi"...
Στο βίντεο που ακολουθεί μπορούμε να παρακολουθήσουμε (στα Γαλλικά δυστυχώς..) τη διάλεξη του αστροφυσικού Νίκου Πράντζου, με θέμα την "αναζήτηση εξωγήινης ζωής και το παράδοξο Fermi". Ο Νίκος Πράντζος εργάζεται στο Ινστιτούτο Αστροφυσικής του Παρισιού και έχει γράψει αρκετά βιβλία εκλαΐκευσης της αστρονομίας.  Στα ελληνικά κυκλοφορεί το βιβλίο του "Η περιπέτεια του μέλλοντος. Σενάρια για τις προοπτικές του ανθρώπου στο Σύμπαν".

H διάλεξη κλείνει με την παρακάτω ρήση:
"Μερικές φορές σκέφτομαι ότι η πιο βάσιμη ένδειξη ότι υπάρχει ευφυής ζωή κάπου αλλού στο σύμπαν είναι ότι ποτέ δεν προσπάθησε να επικοινωνήσει μαζί μας"

22/5/11

Νικόλαος Χριστόφιλος: Ο τρελο-Έλληνας του πειράματος “Argus”

Ποιος θυμάται τον Νικόλαο Χριστόφιλο; Στην Ελλάδα ελάχιστοι. Στην Αμερική όμως αρκετοί –και μάλιστα σαν τον “τρελλο-Έλληνα” (crazy Greek), που συνέδεσε το όνομά του με το Argus, πρώτο πείραμα στο Διάστημα.
Ο Νικόλαος Χριστόφιλος γεννήθηκε το 1916 στην Βοστόνη. Γονείς του ήταν ο Κωνσταντίνος και η Ελένη, Έλληνες μετανάστες, που δεν άντεξαν πολύ καιρό μακριά από την πατρίδα και επέστρεψαν στην Ελλάδα όταν ο Νίκος ήταν 7 ετών.
Ο Χριστόφιλος ενδιαφέρθηκε από παιδί για την ραδιοφωνία και κατασκεύαζε μάλιστα αυτοσχέδιους πομπούς και δέκτες. Το 1938 αποφοίτησε από την Σχολή Ηλεκτρολόγων και Μηχανολόγων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και άρχισε να δουλεύει για την εταιρεία Wisk Inc. που εγκαθιστούσε και συντηρούσε ανελκυστήρες. Κατά την διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου οι γερμανικές δυνάμεις κατοχής υποχρέωσαν την εταιρεία Wisk να εγκαταλείψει τους ανελκυστήρες και να αναλάβει την συντήρηση φορτηγών. Αυτό, για τον πολυμήχανο Χριστόφιλο, ήταν πιο πολύ παιχνίδι παρά δουλειά και του άφηνε πολύ ελεύθερο χρόνο για να μελετά πυρηνική φυσική και μάλιστα από γερμανικά βιβλία, αφού μόνο αυτά ήταν εύκολο να βρεθούν στην κατοχική Αθήνα.
Μετά τον πόλεμο ο Χριστόφιλος άνοιξε δική του εταιρεία για ανελκυστήρες, αλλά ο έρωτάς του για την πυρηνική φυσική συνεχίστηκε και σύντομα άρχισε να στήνει δικές του θεωρίες....

Ποια σχέση έχει η ταινία Μέμπιους με το σχήμα του Σύμπαντος;

Eκτιμώντας το σχήμα του Σύμπαντος
...τα δεδομένα του δορυφόρου της ΝASA, γνωστού ως Εξερευνητής Μικροκυματικής Ανισοτροπίας Wilkinson (WMAP), έχουν δώσει στους επιστήμονες τη δυνατότητα να διατυπώσουν περαιτέρω εικασίες για το σχήμα του Σύμπαντος. Ο δορυφόρος καταγράφει τη χωρική κατανομή θερμότητας στο Σύμπαν, υπό τη μορφή ασθενούς μικροκυματικής ακτινοβολίας. Η ακτινοβολία αυτή είναι το «λυκόφως» της ίδιας Μεγάλης Έκρηξης, συνεπώς μας δίνει μια εικόνα του αρχικού Σύμπαντος. Αν το Σύμπαν ήταν άπειρο, τα υπολείμματα της Μεγάλης Έκρηξης θα έπρεπε να εμφανίζονται τυχαία με την ίδια ένταση στον ουρανό. Σύμφωνα, όμως, με τα δεδομένα του δορυφόρου, το μέγεθος των κυμάτων μάλλον έχει κάποιο όριο και δεν υπάρχουν κύματα που να εκτείνονται σε απόσταση μεγαλύτερη των εξήντα μοιρών στον ουρανό. Αν το Σύμπαν ήταν, λόγου χάρη, μια μουσική συμφωνία, θα έλειπαν οι βαθύτερες νότες του, αυτές που παράγονται από το τσέλο, από το κοντραμπάσο, την τούμπα και φαγκότο. Τι συμπέρασμα πρέπει να βγάλουμε εμείς από αυτό; Ίσως ότι το Σύμπαν είναι πεπερασμένο, άρα δεν μπορεί να παραγάγει κύματα μεγαλύτερα από τον εαυτό του. Σε ένα τέτοιο Σύμπαν, οι αστροναύτες θα μπορούσαν, θεωρητικώς να ταξιδέψουν προς μια κατεύθυνση του Σύμπαντος και να επιστρέψουν τελικά στην αφετηρία του, σαν μια κάμπια που κινείται πάνω στην επιφάνεια μιας σφαίρας.
Ο Δρ. Τζόρτζ Ευσταθίου, του Πανεπιστημίου του Καίμπριτζ, πιστεύει πως τα δορυφορικά δεδομένα του Wilkinson μπορεί να είναι συνεπή με την ύπαρξη της υπερσφαίρας. Σε αυτή την περίπτωση, διακυμάνσεις μεγαλύτερες από την ακτίνα της σφαίρας ίσως υφίστανται απόσβεση, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα άνω όριο στο μοτίβο της ακτινοβολίας. Επίσης το Σύμπαν θα μπορούσε να είναι σφαιρικό αλλά τόσο μεγάλο, ώστε να μας φαίνεται επίπεδο όπως ακριβώς μας φαίνεται η Γη, επειδή εμείς μπορούμε να δούμε ένα μικρό τμήμα από τη γιγάντια σφαίρα της..... Απόσπασμα από το βιβλίο «η λωρίδα Μέμπιους»
Η «διεστραμμένη» ταινία.
Είπε το μυρμήγκι: «Ολοένα γυρνάμε από εδώ και από εκεί / και το μόνο που έχουμε βρει / είναι πως η άλλη πλευρά δεν είναι εκεί». Ο Αύγουστος Φερδινάνδος Μέμπιους γεννήθηκε το 1790 στη Γερμανία και πέθανε το 1868. Εμεινε σε μικρή ηλικία ορφανός από πατέρα και ύστερα από οικογενειακές πιέσεις άρχισε να σπουδάζει νομικά αλλά σύντομα, στη μέση του πρώτου έτους κιόλας, άλλαξε πεδίο σπουδών και ξεκίνησε στα Μαθηματικά....

21/5/11

To Wolfram Alpha γνωρίζει τα πάντα για τους γαλαξίες

Το Wolfram Alpha αναπτύχθηκε από τον Βρετανό φυσικό Stephen Wolfram (γνωστός από το πακέτο mathematica) και τους συνεργάτες του, με σκοπό τη δημιουργία μιας εφαρμογής που θα προσφέρει άμεση απάντηση σε "οποιοδήποτε ερώτημα".  Αν π.χ. εισάγετε το όνομα μιας χώρας ή πόλης, θα δείτε στοιχεία για τον πληθυσμό, την έκταση ή ακόμα και τον καιρό. Αν γράψετε μια μαθηματική πράξη ή εξίσωση θα δείτε το αποτέλεσμά της και το σχετικό γράφημα. Αν δώσετε κάποιον επιστημονικό όρο, θα δείτε όλα τα σχετικά στοιχεία κ.ο.κ.
O σπειροειδής Γαλαξίας NGC 5775. Εικόνα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble 
Θα χρησιμοποιήσουμε το Wolfram Alpha για να μάθουμε σχετικά με τον γαλαξία NGC 5775 ....

O Έρωτας σαν ερώτηση και η Ερώτηση σαν έρωτας

Γνωρίζουμε ερωτώντας. Δηλαδή ερώντας. Κάθε καλοπροαίρετη ερώτηση είναι ένα ερωτικό τολμηρό πλησίασμα1. (Η μη απάντηση είναι προσβολή, χειρότερη από την απόρριψη των ερωτικών διαθέσεων). Όπως ο ερωτών έχει ήδη πάρει απάντηση από τον τρόπο που διατύπωσε την ερώτησή του, έτσι και ο ερών έχει προκαθορίσει την έκβαση του έρωτά του από τον τρόπο που τον εξέφρασε.
Την αλληλεπίδραση γνώσης και έρωτα εξέφρασε αρνητικά ο θεολογικός σκοταδισμός και ο Ταλμουδισμός3, ενώ θετικά όλα τα απελευθερωτικά πνεύματα (Leonardo da Vinci: Όσο περισσότερο γνωρίζουμε, τόσο περισσότερο αγαπάμε)3.
Αυτό θα εξηγούσε και τα καθαρά ερωτικά στοιχεία της σχέσης των πρώτων Χριστιανών και των Μυστικών του μεσαίωνα, προς τον Ιησού («έρωτά μου» τον αποκαλεί η «Αγία Θηρεσία της Άβιλλα»4, κλπ)
Στον ελληνικό χώρο ο Έρωτας διατηρεί έντονα τις γέφυρές του προς το Λογικό:
Ο Ρωμανός ο Μελωδός αποκαλεί την Παναγία, την ενσαρκώτρια – κατ’ αυτόν – της Αγάπης «πυρίμορφο όχημα του Λόγου».
Ο Άγγελος Σικελιανός, έχοντας επίγνωση των βαθύτερων ομοιοτήτων του Ιησού με τον Διγενή Ακρίτα5, και των δυο με τον Ηρακλή6 και τον Προμηθέα7 – θυμίζουμε ότι ο Τιτάνας χάρισε στους ανθρώπους όχι μόνο τη Φωτιά και τα Φώτα αλλά και το αλφάβητο και τους αριθμούς, συνδυασμό που αποκαλεί μνήμην απάντων (στίχος 461), δηλαδή όργανο διαύγειας και σαφήνειας – στην τραγωδία του «Ο Χριστός στη Ρώμη», γράφει:

Τον Λόγο μόνο να τον πιάσετε από τη ρίζα
Και τ’ άλλα όλα είναι παραμίλημα8 του κόσμου

Ο Λόγος είναι το αντίθετο από το παραλήρημα (παραμίλημα) όπως η τάξη από την αταξία9. Το Μήνυμα από τα «παράσιτα» θόρυβο (noise στη σημερινή θεωρία των πληροφοριών). Η ζωή από τον θάνατο. Ο κόσμος απ’ το χάος.
Κόσμος είναι το οργανωμένο σύνολο, το αντίθετο του Χάους. Η ορατή έκφραση του αφανούς Λόγου των πραγμάτων, της κρυμμένης Λογικής. Γι’ αυτό και η έννοια του Καθολικού Λόγου ταυτίζεται στον Ηράκλειτο και τους Στωικούς, με την δημιουργική του παντός υπόστατη δύναμη, τον «Θεό».
Ο Λόγος διατρέχει δια μέσου όλης της ύλης. Τόσο σαν Νόμος, σαν το σύνολο των φυσικών Νόμων, όσο και σαν κινητήρια δύναμη της ζωής και του κόσμου, σαν Λόγος σπερματικός. Ο Λόγος γονιμοποιεί την «άποιον ύλη» (την ύλη που δεν έχει καμιά ποιότητα σαν σπέρμα10).....

Εκπληκτικές φωτογραφίες του νυχτερινού ουρανού

...από τον παγκόσμιο διαγωνισμό αστροφωτογραφίας Best Night-Sky Pictures 2011
Εικόνα του Γαλαξία από το Ιράν
===>...

Διαστημικός περίπατος

Φωτογραφίες από τον "διαστημικό περίπατο" περίπου πέντε ωρών των αστροναυτών του Endeavour, Andrew Feustel και Gregory Chamitoff, έξω από το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό
===>...

20/5/11

Ραδιοτηλεσκόπιο εντοπίζει "ίχνη" μαύρης τρύπας

Ο ελλειπτικός γαλαξίας NGC 5128 είναι πηγή ραδιοκυμάτων και είναι γνωστός ως Centaurus Α. Στην εικόνα το μπλε χρώμα παριστάνει ακτίνες Χ και το πορτοκαλί μικροκύματα. Αποκαλύπτονται οι πίδακες και οι ραδιο-ακτινοβολούντες λοβοί που προέρχονται από την κεντρική μαύρη τρύπα του Κενταύρου Α
Ο Κένταυρος Α είναι ένας γιγάντιος ελλειπτικός ενεργός γαλαξίας, 12 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά. Στην καρδιά του βρίσκεται μια μαύρη τρύπα με μάζα 55 εκατομμυρίων ηλιακών μαζών.
Η συνεργασία TANAMI (εννέα ραδιοτηλεσκόπια που βρίσκονται σε τέσσερις ηπείρους) έχει δώσει την καλύτερη έως σήμερα εικόνα των πιδάκων των σωματιδίων που δημιουργούνται από τη μαύρη τρύπα. Αποκαλύπτονται χαρακτηριστικά των πιδάκων τόσο μικρά όσο το μήκος 15 ημερών φωτός.
nasa.gov