31/1/12

LOFAR: Το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο του κόσμου

... θα αναζητήσει τα ίχνη των πρώτων  άστρων
To LOFAR αποτελείται από συστοιχίες κεραιών διάσπαρτες στην Ευρώπη
Το μεγαλύτερο «εικονικό» ραδιοτηλεσκόπιο που έχει δημιουργηθεί έως σήμερα θα σχηματίσουν τουλάχιστον 20.000 κεραίες, διάσπαρτες σε όλη την Ευρώπη, οι οποίες θα συνδεθούν σύντομα μέσω Διαδικτύου. Ένας από τους πρώτους στόχους του θα είναι οι αναζήτηση των πρώτων άστρων που έλαμψαν στο Σύμπαν πριν από σχεδόν 14 δισεκατομμύρια χρόνια.

Η Συστοιχία Χαμηλών Συχνοτήτων (Low Frequency Array = LOFAR) θα αποτελείται από συστοιχίες κεραιών σε 48 τοποθεσίες της Ολλανδίας και σε άλλες περιοχές της Ευρώπης, διασυνδεδεμένες μέσω οπτικών ινών.

Με τη μεσολάβηση ενός υπερυπολογιστή που θα αναλύει όλα τα σήματα ταυτόχρονα, οι κεραίες σχηματίζουν ένα εικονικό ραδιοτηλεσκόπιο διαμέτρου 1.000 χιλιομέτρων. «Θα είναι ίσως το πιο περίπλοκο και ευέλικτο ραδιοτηλεσκόπιο που έχει δημιουργηθεί ποτέ» είπε στο Space.com ο Χάινο Φάλκε, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του LOFAR.

Το γιγάντιο όργανο «θα μπορεί να σαρώνει ολόκληρο τον ουρανό του Βορείου Ημισφαιρίου δύο φορές σε μόλις 45 μέρες» πρόσθεσε ο Γκέοργκ Χέαλντ του ASTRON, του Ολλανδικού Ινστιτούτου Ραδιοαστρονομίας.

Η συστοιχία θα αναλύει ραδιοκύματα χαμηλής συχνότητας, μιας σχετικά ανεξερεύνητης περιοχής του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος.

Εξαιρετικά ασθενή ραδιοκύματα που ανιχνεύονται σήμερα σε αυτές τις συχνότητες προέρχονται από τα ψυχρά σύννεφα υδρογόνου που γέμιζαν το Σύμπαν πριν εμφανιστούν τα πρώτα άστρα, περίπου 400 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.

H ανάλυση των μεταβολών σε αυτά τα ραδιοκύματα αναμένεται να προσφέρουν νέα στοιχεία όχι μόνο για τα πρώτα άστρα αλλά για τους πρώτους γαλαξίες. «Ήταν μια καίρια φάση στην πρώιμη εξέλιξη του Σύμπαντος, η οποία εκτείνεται από τα 400 μέχρι τα 800 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη» σχολίασε ο Γκερ ντε Μπρούιν του ASTRON.

Οι υπεύθυνοι του LOFAR δέχονται τώρα αιτήσεις για τη χρήση του οργάνου από ερευνητικές ομάδες σε όλο τον κόσμο, με την έναρξη της πλήρους λειτουργίας του να προγραμματίζεται για τον Μάιο.

Σε επόμενη φάση, το εικονικό ραδιοτηλεσκόπιο θα συνδράμει τις προσπάθειες του ινστιτούτου SETI για την ανίχνευση σημάτων από εξωγήινους πολιτισμούς.
www.tanea.gr - dailygalaxy.com

30/1/12

«Γκόλφω»: o πρώτος επιταχυντής σωματιδίων στην Ελλάδα

Σε προηγούμενη ανάρτηση περιγράφηκε η απίθανη ιστορία της επιστημονικής δημοσίευσης στο περιοδικό Physics Letters που υπογράφεται από τον αρχαίο φιλόσοφο Δημόκριτο! Μαζί με τους πυρηνικούς φυσικούς, που για πρώτη φορά έκαναν πειράματα σωματιδιακής φυσικής στην Ελλάδα της δεκαετίας του 1960, συν - συγγραφέας φαίνεται να είναι και ο φιλόσοφος που για πρώτη φορά μίλησε για την ατομική δομή της ύλης, και έζησε πριν από 2300 και πλέον χρόνια. (Διαβάστε λεπτομέρειες ΕΔΩ)

Η ιστορία αυτή περιέχει πολλά ενδιαφέροντα ιστορικά στοιχεία και γεγονότα που αξίζει να αναφερθούν με περισσότερες λεπτομέρειες. Ένα από αυτά είναι ο πρώτος επιταχυντής σωματιδίων που χρησιμοποιήθηκε στην Ελλάδα και ο οποίος έφερε το όνομα «Γκόλφω»!

Τα πρώτα πειράματα πυρηνικής φυσικής

Σύμφωνα με τον Νίκο Γάγγα που διετέλεσε  Ερευνητής του Κέντρου Πυρηνικών Ερευνών Δημόκριτος από το 1962 έως 1969 και στη συνέχεια Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων:

«......Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενεργείας (ΔΟΑΕ) δώρισε στο «Δημόκριτο» κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1950 έναν Επιταχυντή 400 keV τον οποίον εγκατέστησαν στη διετία 1960-1962 σε ειδικό κτίριο η φυσικός Μαρία Μελισαροπούλου και οι ραδιοηλεκτρολόγοι Βλαδίμηρος Έξαρχος και Σπύρος Βαλαμόντες.

Αμέσως μετά εντάχθηκαν στο νεοσύστατο αυτό εργαστήριο οι πρώτοι πυρηνικοί φυσικοί Νίκος Γάγγας και Ρήγας Ρηγόπουλος και ο τεχνικός Παναγιώτης Νικολάου.

Το 1963 η Μ. Μελισαροπούλου και ο Βλ. Έξαρχος μεταπήδησαν σε άλλες ομάδες.

Το ίδιο όμως έτος στην ομάδα του Επιταχυντή 400 keV προστέθηκαν οι φυσικοί Στάθης Κοσιονίδης και Ahmad Latif [πακιστανός που είχε πάρει το διδακτορικό του στην Αγγλία και έμεινε μαζί μας ένα χρόνο ως επισκέπτης]. Αργότερα ο Ρήγας Ρηγόπουλος αυτομόλησε προς την ομάδα των Υψηλών Ενεργειών, αλλά η ομάδα ενισχύθηκε ως προς τα ηλεκτρονικά μεν με τον Βασίλη Κατσέλη, ως προς τη Φυσική δε με τον Παναγιώτη Ασημακόπουλο, που ήλθε φρέσκος από το εξωτερικό.

Η μικρή αυτή ομάδα κατάφερε μέχρι το τέλος του 1966 να δημοσιεύσει διεθνώς αναγνωρισμένη έρευνα στην Πυρηνική Φυσική με ένα Επιταχυντή που ήταν ήδη από τότε ξεπερασμένος και με τα περιορισμένα μέσα που ήταν στη διάθεση του «Δημοκρίτου» στις αρχές της δεκαετίας 1960. Με εφευρετικότητα και όρεξη και με τον  Επιταχυντή των 400 keV, που του δόθηκε με τρυφερότητα το όνομα «Γκόλφω», κατόρθωσε να βάλει την Πυρηνική Φυσική του «Δημόκριτου» στον Παγκόσμιο χάρτη. Η συμβολή του Τμήματος Ηλεκτρονικών (Προϊστάμενος τότε ο Κ. Λάσκαρης) στην επιτυχία των ερευνητικών προσπαθειών της ομάδας ήταν καταλυτική γιατί τότε δεν υπήρχαν χρήματα για την αγορά από το εμπόριο των απαραίτητων ηλεκτρονικών συσκευών (προ-ενισχυτών, ενισχυτών, κυκλωμάτων συμπτώσεως κτλ). Έτσι όλα αυτά τα όργανα φτιάχτηκαν στο Τμήμα Ηλεκτρονικών.

Ο Σπύρος Βαλαμόντες αγκαλιά με την Γκόλφω, τον πρώτο επιταχυντή σωματιδίων στην Ελλάδα
Τέλος, πρέπει να αναφερθεί ότι εξίσου καταλυτική υπήρξε η συμβολή του Μηχανουργείου (Προϊστάμενος τότε ο Κ. Γάτσος) στο οποίο φτιάχτηκαν διάφορα εξαρτήματα και πειραματικές διατάξεις όπως π.χ. θάλαμος αντιδράσεων.

Το πρώτο πείραμα: Στάθμες του 6He

 Το 1963 επισκέφθηκε το Εργαστήριο κάποιος φυσικός καθ’ οδόν από τη Γερμανία - νομίζω - προς το Εργαστήριο Weizmann του Ισραήλ. Αφού τον ξεναγήσαμε στο πενιχρότατο Εργαστήριό μας και μιλήσαμε για το τι πειράματα σκεπτόμαστε να κάνουμε που να οδηγήσουν πιθανώς σε κάποια πρωτότυπη δημοσίευση, έβγαλε από την τσέπη του ένα μη εργοστασιακής κατασκευής μετρητή στερεάς καταστάσεως και μας τον έδωσε. Μέχρι τότε δεν είχαμε δει ένα τέτοιο μετρητή, αν και είχαμε πληροφορηθεί για αυτούς τους νέους τότε μετρητές με την υψηλή διακριτική ικανότητα!

Αυτό το ανέλπιστο δώρο μας επέτρεψε να προχωρήσουμε στη μελέτη της αντιδράσεως 9Be(n,α)6He με σκοπό τον προσδιορισμό των πρώτων τριών διεγερμένων καταστάσεων του 6He, για την ύπαρξη των οποίων υπήρχαν αμφιβολίες στη διεθνή βιβλιογραφία παρά το θεωρητικό τους ενδιαφέρον.

Η επιστημονική αξία αυτού του προσδιορισμού προκύπτει από το γεγονός ότι η εργασία αυτή καταχωρίστηκε στην  κλασσική ανασκόπηση των F. Ajzenberg-Selove & T. Lauritsen (NuclPhysics vol. 78 1966 p23) για τις τιμές των διεγερμένων καταστάσεων των ελαφρών πυρήνων.

O Στάθης Κοσσιονίδης περιγράφει: «Έφτασα στην ομάδα όταν ετοιμαζόταν και το πρώτο πείραμα. Με την ορμή των νέων (εξ)ερευνητών αντιμετωπίσαμε τις δυσκολίες που ήταν μεν αρκετές αλλά δεν μας σταμάτησαν και φθάσαμε στην πρώτη δημοσίευση.

Αυτό που δεν καταγράφει ο Νίκος Γάγγας, ήταν η περηφάνια μας που έβγαινε η πρώτη δημοσίευση πυρηνικής Φυσικής  από την Ελλάδα.  Το γεγονός της καταχώρησής του αποτελέσματός μας στους Διεθνείς πίνακες αναφοράς, μας έδωσε αυτοπεποίθηση και όρεξη για να συνεχίσουμε. Τα αποτελέσματα αυτής της πρώτης εργασίας σε πειραματική πυρηνική φυσική από το Εργαστήριο ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Physics Letters 12 (1964) 233.



Το δεύτερο πείραμα: Στάθμες του 5He.

Για το δεύτερο πείραμα γίναμε πιο φιλόδοξοι. Είχαμε αγοράσει πλέον ανιχνευτές πυριτίου και αποφασίσαμε να επεκταθούμε σε πειράματα με σύγχρονη ανίχνευση δύο σωματίων που ήταν τότε «της μόδας». Χρειαζόταν όμως και άλλα όργανα για τις μετρήσεις.

Διαθέταμε ένα πολυδιαυλικό αναλυτή (multichannel) που κατέγραφε μόνο μία παράμετρο. Ο Βασίλης Κατσέλης όμως ανέλαβε τη μετατροπή του σε καταγραφέα δύο παραμέτρων.»

Ο ίδιος ο Βασίλης Κατσέλης που εργάστηκε ως ερευνητής στο ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος από το 1962 έως το 1997 περιγράφει:

 «Kατά την πρόσληψη μου τον Ιανουάριο του 1963, ο Νίκος  Γάγγας  μου ζήτησε να ενημερωθώ σχετικά με τους αναλυτές πολλών  διωρύγων στο Τμήμα Ηλεκτρονικών  του Δημόκριτου. Η πρώτη μου επαφή λοιπόν ήταν ένας αναλυτής 128 διωρύγων  με λυχνίες, που είχε μέγεθος  πολύ μεγάλης ντουλάπας. Ίσως να επρόκειτο για το τελευταίο του είδους αυτού, γι αυτό και ήταν πολύ δύσκολο να ευρεθούν γνήσια ανταλλακτικά  με αποτέλεσμα οι βλάβες να είναι συχνές. Στο εργαστήριο μας εκείνη την χρονιά  αγοράσθηκε  ένας αναλυτής 512 διωρύγων που αντιπροσώπευε την νέα γενιά αναλυτών κατασκευασμένων από transistors. Γι αυτό ενώ είχε τετραπλάσια χωρητικότητα  από τον προαναφερόμενο ο όγκος του ήταν μικρότερος κατά το μισό περίπου. Όμως η μοίρα αυτού του ωραίου μηχανήματος ήταν από τα πρώτα του βήματα  να υποστεί μια μεγάλη εγχείριση χάρη της επιστημονικής έρευνας. Ο Νίκος και οι συνεργάτες του σκέφθηκαν να κάνουν τις αντιδράσεις  6Li+d→a+a , 7Li+d→n+a+a  και διαπίστωσαν ότι για να μετρηθούν τα δύο a  της αντίδρασης που έβγαιναν σε σύμπτωση υπό διαφορετικές γωνίες, έπρεπε  ταχύτατα να τροποποιηθεί το όργανο για να καταστεί δυνατή η διεξαγωγή του πειράματος.

Για καλή μας τύχη, το όργανο διέθετε δυο ADC`s. Σκεφθήκαμε λοιπόν, τους παλμούς από τα δύο ADC`s  αντί να πάνε στο address scaler και να καταγραφούν σαν δύο φάσματα να τους στείλουμε στο δεκαεξάμπιτο register χωρίζοντας το σε δυο οκτάμπιτα που θα καταχωρούσαν τις διευθύνσεις Χ,Ψ των a. Έτσι αν βάζαμε το όργανο να δουλέψει σε multiscaler memory cycleη μνήμη του οργάνου θα κατέγραφε 512 γεγονότα.  Η  πραγματοποίηση αυτής της τροποποίησης ήταν λίαν επίπονος  γιατί έπρεπε από εκατοντάδες  σύρματα  να ξεχωρίσεις εκείνα που θα αναστείλεις την εργασία τους  και άλλα που θα δράσουν αλλού. Αυτό σημαίνει ότι θα έπρεπε επακριβώς να γνωρίζεις τα σύρματα που θα απομονώσεις να μην πηγαίνουν σε άλλα λογικά κυκλώματα, που πολλές φορές  δεν φαινόταν στην περιγραφή των σχεδίων του οργάνου.

Η προσπάθεια εστέφθη με επιτυχία και έτσι ο αναλυτής εργαζόταν άριστα όχι μόνο για τις ανάγκες των προαναφερομένων  πειραμάτων, αλλά και για όσα πειράματα τον χρειάζονταν στη συνήθη του μορφή , γιατί η επαναφορά του γινόταν εύκολα  με διακόπτες μεταγωγούς  (Nucl. Instr. Meth. 35 (1965) 163).

Χρειάστηκε όμως μια μετατροπή ακόμα. Η αρχική κωδικοποίηση ήταν δυαδική με αποτέλεσμα να χρειάζεται αποκωδικοποίηση  μετά την εκτύπωση. Με αλλαγές στην ηλεκτρονική κωδικοποίηση επιτύχαμε μία άνετη ανάγνωση των δεδομένων (Nucl. Instr. Meth, 36 (1965) 341).

Θυμάμαι ακόμη ότι είχαμε συνδέσει ένα μετρητή στο Ιντερκόμ που έδινε ένα χτύπο κάθε φορά που καταγραφόταν ένα γεγονός, γιατί τα γεγονότα ήταν σπάνια.»

Όταν συγκεντρώνονταν 512 γεγονότα, έπρεπε να εκτυπωθούν και να καταχωρηθούν σε ένα «χάρτη» ΧΥ κολλημένο σε ένα τοίχο, έργο το οποίο  εκτελούσε με ιδιαίτερη επιμέλεια ο Σπύρος Βαλαμόντε, φορώντας ναυτικό πηλίκιο και δηλώνοντας «Ναύαρχος». Με αυτό το σύστημα μετρήσαμε τις στάθμες του 5He που ήταν κιόλας η τέταρτή μας δημοσίευση με τον αρχαίο έλληνα φιλόσοφο Δημόκριτο να συνυπογράφει την δημοσίευση, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω.

Η πορεία προς τα τρία α.

Για το επόμενο πείραμα - διηγείται ο Στάθης Κοσσιονίδης - την αντίδραση 7Li → α + α +n,είχαμε τα στοιχειώδη εργαλεία: Δύο ανιχνευτές, τον τροποποιημένο αναλυτή και τον "Ναύαρχο". Χρειαζόταν όμως να γίνουν και θεωρητικοί υπολογισμοί για να διαχωριστεί η επίδραση του Χώρου των Φάσεων. Το πρόβλημα ανέλαβε ο Παναγιώτης Ασημακόπουλος που αναγκάσθηκε να σπάσει το πρόγραμμα σε τρία κομμάτια που εκτελούνταν διαδοχικά σε ένα περιορισμένων δυνατοτήτων υπολογιστή, που διέθετε τότε το Πολυτεχνείο. Από αυτή την δουλειά, μάλλον, απέκτησε ο Παναγιώτης την ευχέρειά του στον προγραμματισμό (Nuclear Instruments and Methods 47, 260-264 (1967)).

Την ίδια εποχή έγιναν και κάποιες αλλαγές στο "Δημόκριτο". Ακυρώθηκε η συμφωνία με το Ινστιτούτο Weizmann που επέτρεπε  να γίνεται η εργασία εδώ και να παρουσιάζεται η διατριβή εκεί. Επειδή στα ελληνικά πανεπιστήμια δεν διδασκόταν Πυρηνική Φυσική έπρεπε να βρούμε διέξοδο. Έτσι, όταν το 1965 γραφόταν η πέμπτη μας δημοσίευση (Nucl.Phys. 81 (1966) 305-321), εγώ βρισκόμουν ήδη στο εξωτερικό για μεταπτυχιακές σπουδές.

Λίγο αργότερα (τέλος του 1966) έφυγε για την Αμερική και ο Παναγιώτης  Ασημακόπουλος. Πριν όμως φύγει, πρόλαβαν με το Νίκο να μελετήσουν και αντιδράσεις διάσπασης σε τρία α-σωμάτια που έχουν σημασία για τη δομή αλλά και την πυρηνοσύνθεση του 12C.

Χρησιμοποίησαν τις τεχνικές μέτρησης και υπολογισμού που είχαμε αναπτύξει και τα συμπεράσματά τους, ότι σε ψηλές ενέργειες  (25 MeV) ο 12C αποτελείται από δύο συσσωματώματα (α και 8Be), ήταν πολύ σημαντικά (Zeitschrift fόr Naturforschung  21a, 1735-6 (1966)Nuclear Physics A108, 497-507 (1968)).

Για να τα βγάλουνε όμως πέρα χρειαζόταν ακόμα μεγαλύτερη αφοσίωση και εφευρετικότητα γιατί ήταν καλοκαίρι.

Ο Νίκος Γάγγας θυμάται: «Η "Γκόλφω" χρειαζότανε ψύξη. Όμως για κλειστό κύκλωμα ψύξης δεν υπήρχε χρήμα. Με ένα βαρέλι και μια αντλία σκαρώσαμε ένα τέτοιο κύκλωμα. Αλλά το καλοκαίρι, το νερό της βρύσης ήταν ζεστό. Ευτυχώς υπήρχε ένας παγοπώλης στη γειτονιά με τον οποίο είχαμε συνεννοηθεί και όχι μόνο μας προμήθευε πάγο την ημέρα, αλλά άφηνε και το ψυγείο του ανοιχτό για να παίρνουμε και το βράδυ. Επειδή μόνο ο Παναγιώτης (Ασημακόπουλος) είχε αυτοκίνητο και δίπλωμα οδήγησης, τα βράδια το έπαιρνα και εγώ, χωρίς δίπλωμα, και πήγαινα για πάγο.

Η εξάντληση των δυνατοτήτων

Ήταν πια φανερό - συνεχίζει ο Νίκος Γάγγας - ότι με αυτά τα πειράματα είχαν εξαντληθεί οι δυνατότητες έρευνας πυρηνικής Φυσικής με τον Επιταχυντή των 400 keV.  Όταν το 1967 επέστρεψα από εκπαιδευτική άδεια, έκανα μια προσπάθεια αναβίωσης της έρευνας με βάση τον Επιταχυντή των 400 keV. Το πεδίο που επελέγη ήταν εκείνο του  διαυλισμού (channeling) πρωτονίων σε κρυστάλλους. Στην προσπάθεια αυτή συνεισέφεραν ο Αλέκος Αναστασιάδης, φυσικός που είχε εκπαιδευθεί στο εξωτερικό στη φυσική πλάσματος, ο Σοφοκλής Φιλιππάκης, ειδικός στην Κρυσταλλογραφία και ο Μανόλης Σαρρής, σπουδαστής τότε στη μεταπτυχιακή σχολή ΚΑΦΣ & ΦΕ (Κέντρο Ανωτέρων Φυσικών Σπουδών και Φιλοσοφίας της Επιστήμης) (βλ . Nucl. Instr. Meth. 67, No. 2, 240-4 (1968),  Nucl.Instr.Meth. 75 (1969), 48-50)

Οι δημοσιεύσεις της Γκόλφως


Στη συνέχεια παρατίθενται όλες οι δημοσιεύσεις που έγιναν με την "Γκόλφω".  Παρατηρήστε τη μία του Δημόκριτου!! Η τελευταία έγινε από συναδέλφους που ήρθαν για τον Επιταχυντή TANDEM - Θέμη Παραδέλλη και Α. Κατσάνο - αλλά δεν αρκέστηκαν στη φασίνα της εγκατάστασης.

1.      Gangas, N.; Kosionides, S.; Rigopoulos, R.; Ahmad, M. L. Excited states of He 6 1964PhL....12..233G

2.      Gangas, N.; Katselis, V.; Kossionides, S. Modification of the Laben 512-channel analyser for multiparameter experiments 1965NucIM..35..163G

3.      Gangas, N.; Katselis, V.; Kouvaras, N.; Kossionides, S. An extension of the Laben 512-channel analyser for use in multiparameter experiments 1965NucIM..36..341G

4.      Assimakopoulos, P. A.; Gangas, N. H.; Kossionides, S.; Democritus, N. R. C. The first excited state of 5 He 1965PhL....19..316A

5.      Assimakopoulos, P.; Gangas, N.; Kossionides, S. The 7Li+d → α+α+n reaction 1966NucPh..81..305A

6.      Assimakopoulos, P. A.; Gangas, N. H. Sequential Decay in the Reaction 10B+d → α+α+α 1966ZNatA..21.1735A

7.      Assimakopoulos, P. A.; Gangas, N. H. Analysis of data from reactions of the form A+B→a1+a2+a1967NucIM..47..260A

8.      Assimakopoulos, P. A.; Gangas, N. H. The 10B+d-->α+α+α reaction 1968NuPhA.108..497A

9.      Anastassiades, A.; Andritsopoulos, G.; Filippakis, S.; Gangas, N. H. A device detecting blocking patterns in solids 1969NucIM..67..240A

10.  Anastassiades, A. J.; Filippakis, S. E.; Gangas, N. H.; Sarris, E. T. Energy spectra of blocking patterns 1969NucIM..75...48A

11.  Paradellis, T.; Katsanos, A. A. Concerning the decay of 2.6 h 65Ni 1972CaJPh..50.2728P

ΠΗΓΗ

Mειώνεται η μάζα του πολικού αστέρα

O Πολικός Αστέρας «δείχνει να συρρικνώνεται χρόνο με το χρόνο»
Πολικός Αστέρας ή αστέρι του Βορά ή Polaris είναι ονομασίες του αστέρα α στην ουρά της Μικρής Άρκτου
Το αστέρι που χρησιμοποιούν εδώ και αιώνες οι ναυτικοί για να προσανατολίζονται χάνει μάζα με γρήγορο ρυθμό, υποδεικνύει ανάλυση των δεδομένων που έχουν συγκεντρωθεί από το 1844 μέχρι σήμερα. Κάθε χρόνο, υπολογίζουν οι ερευνητές, ο Πολικός Αστέρας χάνει αέρια από την ατμόσφαιρά του τα οποία έχουν περίπου τη μάζα της Γης.

Ο Πολικός Αστέρας, γνωστός και ως Polaris ή α της Μικρής Άρκτου, βρίσκεται σχεδόν πάνω στη νοητή προέκταση του άξονα της Γης, γι΄αυτό και φαίνεται να βρίσκεται πάντα πάνω από τον γεωγραφικό βορρά.

Για να βρει κανείς πού είναι ο βορράς, χωρίς να χρησιμοποιήσει πυξίδα, το μόνο που χρειάζεται να κάνει είναι να εντοπίσει τον Πολικό Αστέρα στην άκρη της «λαβής» της Μικρής Άρκτου.
O Πολικός Αστέρας είναι το σημείο γύρω από το οποίο φαίνεται να περιστρέφεται ο νυχτερινός ουρανός (φωτό: www.greeksky.gr)
Το περίεργο με το πολύτιμο αστέρι είναι ότι η φωτεινότητά του ακολουθεί έναν κύκλο αυξομείωσης με περίοδο τεσσάρων ημερών. Και αυτή ακριβώς η ιδιαιτερότητά του επέτρεψε σε αστροφυσικούς του Πανεπιστημίου της Βόννης να μετρήσουν με σχετική ακρίβεια τη μάζα του.

Καθώς η βαρύτητα του άστρου τραβά προς τα μέσα τα εξωτερικά στρώματα αερίου, ο Πολικός Αστέρας σχηματίζει κάτω από την επιφάνειά του ένα αδιαφανές στρώμα που εμποδίζει την ακτινοβολία να δραπετεύσει και μειώνει έτσι τη λαμπρότητά του. Η ακτινοβολία όμως συνεχίζει να συσσωρεύεται κάτω από αυτό το αδιαφανές στρώμα, μέχρι που τελικά το θερμαίνει και το διαστέλλει τόσο πολύ ώστε να ξαναγίνει διαφανές, αυξάνοντας εκ νέου τη φωτεινότητα.

Εξετάζοντας μετρήσεις της λαμπρότητας από το 1844 έως σήμερα, ο Δρ Χίλντινγκ Νέιλσον και οι συνεργάτες του διαπίστωσαν ότι ο κύκλος αυξομείωσης της φωτεινότητας δεν είναι σταθερός: Τον 19ο αιώνα διαρκούσε 12 λεπτά περισσότερο από ό,τι σήμερα, και κάθε χρόνο μειώνεται κατά 4,5 δευτερόλεπτα.

Ο ρυθμός μείωσης της περιόδου αυξομείωσης δεν μπορεί να εξηγηθεί παρά μόνο αν δεχτούμε ότι το άστρο χάνει μάζα, αναφέρει ο Νέιλσον στο έγκριτο Astrophysical Journal Letters. H oμάδα του υπολογίζει μάλιστα ο Πολικός Αστέρας χάνει μάζα την ώρα που το αδιαφανές στρώμα «σκάει» προς τα έξω και εκτινάσσει αέριο στο Διάστημα.

Η ετήσια απώλεια μάζας ισούται περίπου με τη μάζα της Γης, ή με το ένα εκατομμυριοστό της μάζας του ίδιου του άστρου.

Το συμπέρασμα, όμως, δεν βρίσκει σύμφωνους όλους τους ερευνητές. Όπως σχολιάζει ο δικτυακός τόπος του περιοδικού Science, η μελέτη του Νέιλσον βασίζεται στην υπόθεση ότι ο Πολικός Αστέρας είναι ένα γερασμένο άστρο, που έχει χάσει το μεγαλύτερο μέρος του καύσιμου υδρογόνου, και συντηρείται πλέον από την πυρηνική σύντηξη ήλιου.

Ένας άλλος αστροφυσικός, ο Ντέιβιντ Τέρνερ του Πανεπιστημίου Σεντ Μέρι του Καναδά, πιστεύει ότι το άστρο είναι πολύ νεαρότερο. Και το γεγονός ότι βρίσκεται σε πιο πρώιμα στάδια της εξέλιξής του επιτρέπει να εξηγηθεί η επιβράδυνση του παλμού χωρίς να υπάρχει απώλεια μάζας.

Για να ισχύει όμως αυτό που ισχυρίζεται ο Τέρνερ, ο Πολικός Αστέρας θα έπρεπε να είναι λιγότερο λαμπρός σε απόλυτους όρους. Και αν είναι λιγότερο λαμπρός, πρέπει να δεχτούμε ότι βρίσκεται σε πιο μικρή απόσταση, προκειμένου να εξηγηθεί η φαινόμενη λαμπρότητά του στον ουρανό.

Ο Τέρνερ υποστηρίζει έτσι ότι ο Πολικός Αστέρας δεν είναι γερασμένος, δεν χάνει μάζα και βρίσκεται σε απόσταση 325 ετών φωτός από τη Γη.

Η νέα μελέτη, όμως, βασίστηκε στην υπόθεση ότι το άστρο απέχει από τη Γη περισσότερο, περίπου 425 έτη φωτός. Αυτή είναι εξάλλου η απόσταση που δέχονται οι περισσότεροι αστρονόμοι.

Την τελική απάντηση θα μπορούσε να δώσει το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, το οποίο μπορεί να προσδιορίσει την απόσταση του άστρου με μεγαλύτερη ακρίβεια.

Ο Πολικός Αστέρας, λοιπόν, είτε βρίσκεται πιο κοντά από ό,τι νομίζαμε, ή, το πιθανότερο, συρρικνώνεται ταχύτατα καθώς πλησιάζει το τέλος της ζωής του.
news.in.gr -m.iopscience.iop.org

Πώς ξεχωρίζουμε τις μελωδίες από τα φάλτσα;

Ο λόγος της αρμονίας
Ενας συνδυασμός από νότες ακούγεται ευχάριστα στα αφτιά μας μόνον όταν ο λόγος που «δίνουν» οι συχνότητές τους αποτελείται από ψηφία μικρότερα του 10
Γιατί κάποιοι ήχοι είναι ευχάριστοι στα αφτιά μας ενώ άλλοι μάς κάνουν να θέλουμε να τα κλείσουμε; Ή, πιο συγκεκριμένα, πώς ακόμη και όταν δεν έχουμε υψηλές μουσικές γνώσεις μπορούμε να καταλάβουμε πότε κάποιος που τραγουδάει κάνει «φάλτσο»; Η αρμονία στη μουσική και ο τρόπος με τον οποίο μπορούμε να την εντοπίζουμε σχεδόν πάντα είναι ένα «μυστήριο» που έχει απασχολήσει φιλοσόφους και επιστήμονες από την Αρχαιότητα. Τώρα μια ομάδα φυσικών πιστεύει ότι βρήκε τη λύση του: κρύβεται, όπως υποστηρίζει, στην εντροπία των σημάτων που στέλνουν οι νευρώνες του ακουστικού συστήματος στον εγκέφαλό μας.

Το «κλειδί» στις συχνότητες

Πολλές θεωρίες έχουν προταθεί ως τώρα για να εξηγήσουν γιατί αντιλαμβανόμαστε ορισμένους συνδυασμούς ήχων – όπως, π.χ., μια συγχορδία από νότες ή ένα τραγούδι που εκτελείται με συνοδεία μουσικών οργάνων ή από περισσότερες από μία φωνές – ως ευχάριστους και άλλους ως δυσάρεστους. Καμία όμως δεν έχει βρει μια απόλυτα ικανοποιητική απάντηση. Ο Μπερνάρντο Σπανιόλο, καθηγητής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Παλέρμο στην Ιταλία, μαζί με τον Γιούρι Ουσάκοφ και τον Αλεξάντρ Ντούμπκοφ του τμήματος Ραδιοφυσικής του Πανεπιστημίου Λομπασέφσκι του Νίζνι Νοβγκορόντ στη Ρωσία, προτείνουν μια εντελώς καινούργια ιδέα. Σύμφωνα με τη μελέτη τους, η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Physical Review Letters», το ευχάριστο ή μη άκουσμα των ήχων εξαρτάται από τη συχνότητά τους – ή, ακριβέστερα, από τον συνδυασμό των συχνοτήτων τους και τους παλμούς που αυτός προκαλεί στους νευρώνες μας.
«Σε μια συγχορδία έχουμε τη σύνθεση δύο τόνων, δύο διαφορετικών αρμονικών ταλαντώσεων που η καθεμιά τους έχει διαφορετική συχνότητα» εξηγεί μιλώντας στο «Βήμα» ο Μπερνάρντο Σπανιόλο. «Οταν η συγχορδία είναι αρμονική, δηλαδή ευχάριστη, είδαμε ότι ο λόγος μεταξύ αυτών των συχνοτήτων αποτελείται από μικρούς σε μέγεθος φυσικούς αριθμούς. Παραδείγματος χάριν, 2 προς 3, 4 προς 5, 3 προς 2 – πάντως σε γενικές γραμμές μικρότερους του δέκα». Αντιθέτως, όσο πιο δυσαρμονική είναι η συγχορδία, τόσο πιο «μεγάλα» είναι τα ψηφία των συντελεστών αυτής της αναλογίας – χαρακτηρίζονται συνήθως, όπως εξηγεί, από αριθμούς όπως 45 προς 42, 37 προς 35 και αντιστρόφως.....

Λύθηκε το μυστήριο των εξαφανισμένων ηλεκτρονίων στη ζώνη Van Allen

Ελληνικής καταγωγής επιστήμονας συμμετείχε στην ερευνητική ομάδα.
Ένα ακόμα βήμα για την καλύτερη κατανόηση και την πρόβλεψη των φαινομένων του διαστημικού καιρού αποτελεί η εξήγηση, μετά από προσπάθειες πολλών ετών, της αινιγματικής έως τώρα εξαφάνισης των ενεργητικών ηλεκτρονίων στην εξωτερική ζώνη ακτινοβολίας «Βαν Άλεν» της Γης.

Οι επιστήμονες, μεταξύ των οποίων ο ελληνικής καταγωγής καθηγητής του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια - Λος 'Αντζελες (UCLA) Βασίλης Αγγελόπουλος, χρησιμοποιώντας δεδομένα από δορυφόρους, ανακάλυψαν ότι τα ηλεκτρόνια παρασύρονται μακριά από τον πλανήτη μας εξαιτίας του κύματος σωματιδίων του ηλιακού ανέμου στη διάρκεια των περιόδων αυξημένης δραστηριότητας του ήλιου.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Ντριού Τέρνερ, μέλος του Ινστιτούτου Γεωφυσικής και Πλανητικής Φυσικής (IGPP) του UCLA, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό φυσικής «Nature Physics», χαρακτήρισαν την ανακάλυψαν «σημαντικό ορόσημο στην κατανόηση του διαστημικού περιβάλλοντος της Γης» ....

29/1/12

Η δημοσίευση του φιλοσόφου Δημόκριτου στο Physics Letters

Πως ο Αβδηρίτης φιλόσοφος 2300 και πλέον χρόνια από τον θάνατό του κατόρθωσε να κάνει δημοσίευση σε ένα έγκυρο (με κριτές) περιοδικό σύγχρονης φυσικής; 
Και επιπλέον η δημοσίευσή του να γίνεται αναφορά σε πολλές εργασίες άλλων φυσικών; (όπως η παρακάτω)
Ο Δημόκριτος, ως γνωστόν, είναι ο προσωκρατικός φιλόσοφος που εκτός των άλλων πίστευε ότι η ύλη αποτελείται από αδιάσπαστα, αόρατα στοιχεία, τα άτομα, μεταξύ των οποίων υπάρχει το κενό. Και για τον λόγο αυτό το πρώτο κέντρο ερευνών πυρηνικής φυσικής που ιδρύθηκε στην Ελλάδα πήρε το όνομά του από τον μεγάλο φιλόσοφο. Τώρα ονομάζεται Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών (Ε.Κ.Ε.Φ.Ε.) Δημόκριτος και μάλιστα πέρυσι έκλεισε τα 50 χρόνια λειτουργίας του 
Η ιστορία του άρχισε όταν ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (IAEA), δώρισε στο Δημόκριτο προς το τέλος της δεκαετίας του ’50 έναν επιταχυντή Van de Graff 400 keV.
Mια μικρή ομάδα ηλεκτρονικών και πυρηνικών φυσικών κατάφερε να στήσει τον μικρό επιταχυντή και να εκτελέσει με επιτυχία τα πρώτα πειράματα πυρηνικής φυσικής στην Ελλάδα.
Ο επιταχυντής βαφτίστηκε «Γκόλφω» !
Ο πρώτος επιταχυντής στην Ελλάδα ονομαζόταν "Γκόλφω"
Τα αποτελέσματα των πειραμάτων που έγιναν με την «Γκόλφω» οδήγησαν και στις πρώτες δημοσιεύσεις πυρηνικής φυσικής από την Ελλάδα.
Η πρώτη δημοσίευση [Physics Letters 12 (1964) 233] είχε ως θέμα τις πρώτες τρεις διεγερμένες καταστάσεις του 6He και η τέταρτη κατά σειρά δημοσίευση που πραγματευόταν τις στάθμες του 5He περιείχε μια έκπληξη στα ονόματα των συγγραφέων. Την δημοσίευση συνυπέγραφε και ίδιος ο  Δημόκριτος ! ...
"The first excited state of 5He ": P. A. Assimakopoulos, N. H Gangas, S. Kossionides, S. and N. R. C.. Democritus
Όπως διηγείται ο Στάθης Κοσσιονίδης:
“...η διεύθυνση «Δημόκριτος» ήταν ακόμη τόσο λίγο γνωστή που οι εκδότες του περιοδικού πιθανώς σκέφτηκαν πως κάναμε λάθος και δεν γράψαμε and πριν το όνομα του τελευταίου συγγραφέα. Έτσι τώρα υπάρχει στη σύγχρονη διεθνή βιβλιογραφία και μία δημοσίευση του μεγάλου μας φιλοσόφου!...”

Το λάθος αυτό δεν διορθώθηκε ποτέ, με αποτέλεσμα να βρίσκουμε και σήμερα στο διαδίκτυο το μοναδικό paper του Δημόκριτου σε περιοδικό σύγχρονης φυσικής

www.users.otenet.gr

Mεταβατικά διακροτήματα στην εξαναγκασμένη ταλάνωση

Όταν σε ένα σώμα επιδρά δύναμη της μορφής F = - Dx τότε το σώμα εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση. Εφαρμόζοντας τον 2ο νόμο Newton προκύπτει η διαφορική εξίσωση της κίνησης,
 όπου η σταθερά

ονομάζεται ιδιοσυχνότητα.
Η γενική λύση της παραπάνω διαφορικής εξίσωσης που περιγράφει την απομάκρυνση από τη θέση ισορροπίας συναρτήσει του χρόνου είναι
 όπου Α το πλάτος της ταλάντωσης και φ η αρχική φάση που εξαρτάται από τις αρχικές συνθήκες.
Η γραφική παράσταση της απομάκρυνσης συναρτήσει του χρόνου για αρχικές συνθήκες x(0)=0 και υ(0)=0
Στην πιο ρεαλιστική περίπτωση, την φθίνουσα ταλάντωση, εμφανίζεται η δύναμη απόσβεσης – συνήθως ανάλογη της ταχύτητας
Fb=-bυ
που εξαιτίας της η αρχική ενέργεια του ταλαντωτή μετατρέπεται σταδιακά σε θερμική μέχρι το σώμα να σταματήσει.
Η διαφορική εξίσωση της κίνησης στην περίπτωση αυτή είναι

Η γενική λύση της εξίσωσης είναι

Η γραφική παράσταση της απομάκρυνσης συναρτήσει του χρόνου στην φθίνουσα ταλάντωση με αρχικές συνθήκες x(0)=x0 και υ(0)=0
Για να μην σταματήσει η φθίνουσα ταλάντωση πρέπει να ασκούμε μια επιπλέον εξωτερική δύναμη, τη διεγείρουσα δύναμη, μέσω της οποίας αναπληρώνεται η ενέργεια που χάνεται ως θερμότητα. Έτσι προκύπτει η εξαναγκασμένη ταλάντωση. Η διαφορική εξίσωση της κίνησης στην περίπτωση διεγείρουσας δύναμης της μορφής
Fεξ= F0sinωεξt
είναι

Για αρχικές συνθήκες x(0)=0 και υ(0)=0, η γενική λύση της εξίσωσης είναι της μορφής

Μετά από αρκετό χρόνο ο πρώτος όρος μηδενίζεται (διότι e-γt→0) και η ταλάντωση περνάει στο στάδιο της μόνιμης κατάστασης και περιγράφεται από τον δεύτερο όρο

όπου
 Όμως, μέχρι να επικρατήσει η μόνιμη κατάσταση η γενική λύση θα επηρεάζεται και από τον όρο που περιέχει τον παράγοντα e-γt. Σ’ αυτό το χρονικό διάστημα η απομάκρυνση έχει μια «ακανόνιστη» μορφή μέχρι να αποκτήσει την αρμονική μορφή της.
Αυτή η μετάβαση προς την αρμονικότητα που άλλοτε γίνεται σχεδόν αμέσως και άλλοτε καθυστερεί συνιστά τα μεταβατικά φαινόμενα των εξαναγκασμένων ταλαντώσεων.
Πολλές φορές μιλάμε για μεταβατικά διακροτήματα γιατί η γενική λύση της εξαναγκασμένης ταλάντωσης περιέχει αρμονικούς όρους με δυο διαφορετικές συχνότητες.
Την συχνότητα της φθίνουσας ταλάντωσης ω και την συχνότητα της εξωτερικής δύναμης ωεξ.
Όταν το σύστημα αφήνεται ελεύθερο, τότε «επιθυμεί» να ταλαντώνεται με κυκλική συχνότητα ω, ενώ ο εξωτερικός διεγέρτης «προσπαθεί να το εξαναγκάσει» σε ταλάντωση με συχνότητα ωεξ.
Η σύνθεση των δυο αυτών ταλαντώσεων οδηγεί στα ονομαζόμενα μεταβατικά διακροτήματα, που υπό προϋποθέσεις μπορούν να έχουν κάποια διάρκεια.
Στη συνέχεια βλέπουμε μερικά διαγράμματα της απομάκρυνσης συναρτήσει του χρόνου, κάποια από τα οποία μοιάζουν πράγματι με διακροτήματα
http://gkalios.blogspot.com
Για να κάνετε προσομοιώσεις εξαναγκασμένων ταλαντώσεων και των μεταβατικών φαινομένων (για διάφορες τιμές των παραμέτρων) πατήστε ΕΔΩ

28/1/12

Ηiriko: το αυτοκίνητο που διπλώνει

Το διθέσιο αυτοκίνητο "Hiriko" που στη γλώσσα των Βάσκων σημαίνει "αστικό", αυτοκίνητο της πόλης
Το βάπτισαν "Hiriko", που στη γλώσσα των Βάσκων σημαίνει «αυτοκίνητο πόλης», όμως το πρωτοποριακό όχημα με «σφραγίδα» ΜΙΤ που παρουσιάστηκε αυτήν την εβδομάδα στην έδρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες, είναι κάτι περισσότερο από αυτό. Το ηλεκτροκίνητο αυτοκίνητο, που έχει μέγεθος περίπου όσο ένα Smart, έχει την ιδιότητα να... διπλώνει ενώ είναι σταθμευμένο, λύνοντας ένα βασικό πρόβλημα για τους οδηγούς σε πολλές μεγαλουπόλεις.
Το διθέσιο αυτοκίνητο δεν διαθέτει τις «παραδοσιακές» πόρτες. Επιβάτης και συνοδηγός μπαίνουν από μία... πόρτα-παρμπρίζ. Εξοικονομεί χώρο ενσωματώνοντας τους κινητήρες, το τιμόνι και τα φρένα στους τροχούς. Διπλωμένο, το μήκος του δεν ξεπερνά το ενάμιση μέτρο, δηλαδή περίπου όσο είναι το πλάτος πολλών αυτοκινήτων, κάτι που σημαίνει ότι σε μία θέση στάθμευσης θα χωρούσαν τρία Hiriko. Όλα τα συστήματα ελέγχονται ψηφιακά, με την καλωδιακή επικοινωνία των μηχανικών τμημάτων. Μπαταρίες ιόντων λιθίου βρίσκονται αποθηκευμένες στο πάτωμα παρέχοντας αυτονομία περίπου 120 χιλιομέτρων. Σε ό,τι αφορά την ταχύτητα, το όχημα είναι προγραμματισμένο να σέβεται το όριο στις πόλεις.
Το Hiriko, μια έμπνευση ερευνητών από το Media Lab του MIT, που πήρε σάρκα και οστά μέσα από τη σύμπραξή τους με επτά βασκικές σχεδιαστικές εταιρίες, μπαίνει σύντομα στην παραγωγή, με στόχο να διατίθεται από το 2013, κυρίως στο πλαίσιο προγραμμάτων ενοικίασης. «Το αποκαλώ κινητικότητα on demand», λέει o «πατέρας» του οχήματος Ράιαν Τσιν υποστηρίζοντας ότι η τεχνολογία και το πράσινο αποτύπωμα του Hiriko είναι έως και πέντε φορές καλύτερα από άλλων αυτοκινήτων πόλης.
Αυτή τη στιγμή κατασκευάζονται στη Χώρα των Βάσκων 20 δοκιμαστικά οχήματα. Ενδιαφέρον έχουν ήδη εκφράσει οι αρχές αρκετών πόλεων, ανάμεσά τους του Βερολίνου, της Βαρκελώνης, του Χονγκ Κονγκ και του Σαν Φρανσίσκο, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται επαφές και με τους δήμους του Παρισιού, του Λονδίνου, των Βρυξελλών, του Ντουμπάι και της Βοστόνης. Το Hiriko θα διατίθεται και προς πώληση με την τιμή του να διαμορφώνεται περίπου στις 12.500 ευρώ, κάτι όμως που θα εξαρτηθεί και από τον αριθμό των παραγγελιών. www.naftemporiki.gr


http://youtu.be/HnNHMw9QrVY

27/1/12

Το στοιχείο Αρσενικό δεν αποτελεί συστατικό εξωγήινης ζωής

GFAJ-1
Toν Δεκέμβριο του 2010 η Felisa Wolfe-Simon και οι συνεργάτες της, του Ινστιτούτου Αστροβιολογίας της NASA, δημοσίευσαν μια εργασία τους με τίτλο «Α Bacterium that can grow by using Arsenic instead of Phosphorus» 
Πριν την ανακοίνωση κυκλοφορούσαν έντονες φήμες για ανακάλυψη εξωγήινης μορφής ζωής από τη NASA.
Τελικά η μεγάλη ανακάλυψη που ανακοίνωσε η NASA ήταν η ύπαρξη ενός βακτηρίου, που οι αστροβιολόγοι της NASA ονόμασαν GFAJ-1, το οποίο σε θέση να αναπτυχθεί και να αναπαραχθεί με το τοξικό χημικό στοιχείο του αρσενικού (As). Μετέφεραν το βακτήριο από τη γεμάτη ορυκτά ηφαιστειακή λίμνη Μόνο της Βόρειας Καλιφόρνιας, και στο εργαστήριο σταδιακά μείωσαν την παροχή φωσφορικών αλάτων, αντικαθιστώντας τα με αρσενικό.
H Felisa Wolfe-Simon μετέφερε το βακτήριο GFAJ-1 από τη λίμνη Μόνο της Βόρειας Καλιφόρνιας στο εργαστήριο
Το αποτέλεσμα ήταν ο μικροοργανισμός να χρησιμοποιεί το αρσενικό ως υποκατάστατο του φωσφόρου στα συστατικά των κυττάρων του.
Είναι γνωστό ότι τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν τη γνωστή μορφή ζωής είναι ο άνθρακας, το υδρογόνο, το άζωτο, το οξυγόνο, ο φώσφορος και το θείο. Ο φωσφόρος είναι μέρος της “σπονδυλικής στήλης” των μορίων DNA και RNA, που είναι τα βασικότερα μόρια όλων των ζωντανών οργανισμών. Ο φώσφορος είναι επίσης και ένα βασικό συστατικό στοιχείο σε όλες τις κυτταρικές μεμβράνες.
Το αρσενικό, το οποίο έχει παρόμοιες χημικές ιδιότητες με τον φωσφόρο (ανήκουν στην στην ίδια ομάδα του περιοδικού πίνακα -15η ), είναι δηλητηριώδες για τις περισσότερες μορφές ζωής στη Γη.
Τα βακτήρια όμως συνέχισαν να αναπτύσσονται χρησιμοποιώντας την νέα δηλητηριώδη διατροφή. Οπότε προέκυψε το συμπέρασμα με την υπογραφή της NASA ότι: Το χημικό στοιχείο Αρσενικό αποτελεί συστατικό της εξωγήινης ζωής 
Η ανακοίνωση αυτή αμφισβητήθηκε από πολλούς επιστήμονες, με πρώτη τη Rosie Redfield, καθηγήτρια Μικροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο British Columbia, που διαβάζοντας τη μελέτη εξοργίστηκε από την ελλιπή τεκμηρίωση και δημοσίευσε στο ιστολόγιό της μια απαξιωτική κριτική της μεθόδου που ακολουθήθηκε.
Μάλιστα κάποιοι έκαναν και πλάκα λέγοντας ότι τα αρχικά GFAJ-1 δεν παραπέμπουν σε κάποιο εξωτικό μικροοργανισμό αλλά στο «Give Felisa Α Job» («Δώστε δουλειά στη Felisa»)
Η Rosie Redfield, καθηγήτρια Μικροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο British Columbia επανέλαβε το πείραμα των αστροβιολόγων της NASA
Η Rosie Redfield επανήλθε πριν από λίγες μέρες ανακοινώνοντας στο blog της  ότι τα αποτελέσματα των αστροβιολόγων της NASA δεν επιβεβαιώνονται στο εργαστήριο. Η Redfield μετά την κριτική που έκανε στην μέθοδο που ακολούθησαν οι επιστήμονες της ΝΑΣΑ, επανέλαβε η ίδια το πείραμα και διαπίστωσε ότι τελικά το αρσενικό δεν αντικαθιστά τον φωσφόρο στο DNA του βακτηρίου.
Άραγε θα υπάρξει απάντηση των επιστημόνων της NASA;

Eικόνες του αστεροειδούς που πέρασε ξυστά από τη Γη

Ίχνος της τροχιάς του αστεροειδούς 2012 BX34


http://youtu.be/1MleBt07dYU

Ο αστεροειδής 2012 BX34 που έχει το μέγεθος ενός λεωφορείου πέρασε σήμερα πολύ κοντά από τη Γη, σε απόσταση 59044 km (0,2 φορές η απόσταση Γης - Σελήνης ή 0,0004 αστρονομικές μονάδες). Αστρονόμοι κατάφεραν να φωτογραφήσουν το φευγαλέο πέρασμα του διαστημικού βράχου που ήταν αόρατος με γυμνό μάτι.

Kάντε κλικ πάνω στην εικόνα
Με κλικ πάνω στην εικόνα βλέπουμε το animation του περάσματος του αστεροειδούς 2012 BX34 από την γειτονιά της Γης στις 27 Ιανουαρίου 2012, και ώρα 11:04 UTC, από το τηλεσκόπιο GRAS στο Νέο Μεξικό,  USA. E. Credit: Guido, G. Sostero & N. Howes
Στο τελευταίο βίντεο βλέπουμε σχηματικά τις τροχιές της Γης και του αστεροειδούς από 25 Δεκεμβρίου μέχρι 2 Φεβρουαρίου

http://www.youtube.com/watch?v=uWAElAfizKg
www.universetoday.com

Το πρώτο σουπερνόβα του 2012

To πρώτο σουπερνόβα (υπερκαινοφανής αστέρας) του 2012 εντοπίστηκε πριν από δεκαπέντε ημέρες: πρόκειται για το SΝ 2012a, που βρίσκεται στον γαλαξία NGC 3239 (ή Arp 263), στον αστερισμό του Λέοντα. Aπέχει περίπου 25 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη.

Μια ευρύτερη άποψη της περιοχής του βρίσκεται το SN2012a δείχνει η εικόνα που ακολουθεί
Adam Block/Mount Lemmon SkyCenter/University of Arizona - skycenter.arizona.edu

11 νέα πλανητικά συστήματα ανακοίνωσε η NASA

To διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler της NASA ανακοίνωσε την ανακάλυψη 11 νέων πλανητικών συστημάτων. Από τα εκατοντάδες υποψήφια εξωηλιακά συστήματα οι αστρονόμοι της αποστολής Kepler είχαν ήδη επιβεβαιώσει την ύπαρξη 6 συστημάτων με περισσότερους από έναν πλανήτη - φαίνονται με κόκκινο χρώμα στην παρακάτω εικόνα. Τώρα επιβεβαιώνεται η ύπαρξη άλλων 11 πλανητικών συστημάτων. Στην εικόνα που ακολουθεί βλέπουμε με πράσινο χρώμα τους 26 πλανήτες των συστημάτων που ανακαλύφθηκαν τώρα. Για σύγκριση, η πρώτη στήλη με μπλε χρώμα παριστάνει το ηλιακό μας σύστημα.

Κάντε κλικ πάνω στην εικόνα για μεγέθυνση
Κανένα από τα νέα πλανητικά συστήματα δεν μοιάζει με το δικό μας, ούτε κανένας από τους 26 πλανήτες δεν είναι ίδιος με τη Γη. Οι εξωπλανήτες που ανακαλύφθηκαν είναι από 1,5 φορές μεγαλύτεροι από τη Γη μέχρι και μεγαλύτεροι από τον Δία, τον μεγαλύτερο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος. Δεκαπέντε από αυτούς έχουν μέγεθος μεταξύ Γης και Ποσειδώνα και πρέπει να γίνουν επιπλέον παρατηρήσεις για να εξακριβωθεί ποιοί απ' αυτούς είναι βραχώδεις όπως η Γη και ποιοι αέριοι όπως ο Ποσειδώνας. Περιστρέφονται γύρω από το άστρο τους με περιόδους από 6 έως 143 ημέρες και βρίσκονται πολύ κοντά στο άστρο τους - όσο ο πλανήτης Αφροδίτη στον ήλιο μας ή και λιγότερο.
www.nasa.gov

26/1/12

Βίντεο: Αυτό είναι ένας γαλαξίας

Ένας αστροναύτης Lego στο διάστημα

Δύο μαθητές από το Τορόντο έστειλαν έναν αστροναύτη-Lego στο διάστημα

Κατασκεύασαν ένα μικρό αερόστατο, ένα μπαλόνι γεμισμένο με ήλιο, το οποίο μετέφερε εκτός από τον αστρο-lego και μια κάμερα που κατέγραψε πλάνα από ύψος 24 km για 97 λεπτά. Οι 17-χρονοι μαθητές, Matthew Ho και Muhammad Asad, τελικά κατάφεραν να αποκτήσουν πλάνα του διαστήματος "πέρα από τα σύννεφα", τα οποία βλέπουμε στο βίντεο που ακολουθεί. Οι 17-χρονοι μαθητές, Matthew Ho και Muhammad Asad, 17, τελικά κατάφεραν να αποκτήσουν πλάνα του διαστήματος "πέρα από τα σύννεφα", τα οποία βλέπουμε στο βίντεο που ακολουθεί.

http://youtu.be/MQwLmGR6bPA

Στο επόμενο βίντεο βλέπουμε του δυο μαθητές να μιλάνε για το επίτευγμά τους.


thestar.com - bigbrowser.blog.lemonde.fr

==================
(update 30-1-2012)
ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΕΣ
«Μην στέλνετε Lego στο διάστημα, κινδυνεύουν αεροπλάνα»!

Τις τελευταίες ημέρες το βίντεο με τον «καναδό» εκπρόσωπο των Lego και το ταξίδι του έχει κάνει θραύση στο διαδίκτυο. Ο Μάθιου Χο και ο Ασαντ Μουχάμαντ παραδέχονται ότι ήταν «πολύ τυχεροί που δεν πήγε τίποτε στραβά», στην αποστολή που οδήγησε τον «επιβάτη» του μπαλονιού τους 24 χλμ. ψηλά.
Η υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας της χώρας, ωστόσο, όπως και οι αντίστοιχες όλων των χωρών, κάθε άλλο παρά εκτίμησε το επίτευγμα.
Η πιθανότητα να προκληθεί κύμα μιμητών που θα γεμίσει τους ουρανούς με μετεωρολογικά μπαλόνια και κάθε είδους αντικείμενα, κάθε άλλο παρά χαροποιεί πιλότους, επιβάτες και εταιρείες στις αερομεταφορές.
Οπως σημειώνουν ειδικοί, τα μετεωρολογικά μπαλόνια κανονικά απελευθερώνονται από συγκεκριμένους χώρους, τους οποίους γνωρίζουν οι πιλότοι και οι υπηρεσίες. Αν αρχίσουν να απογειώνονται από τυχαία σημεία, η αποτροπή μίας τυχαίας σύγκρουσης θα είναι πολύ δύσκολη.
«Στα 25 χρόνια που πετάω έχω δει δύο μπαλόνια όλα κι όλα», εκτιμά Ο πρόεδρος της καναδικής ένωσης πιλότων Μπάρι Βιζνιόφσκι, ο οποίος τονίζει ότι ο πιλότος είναι πιθανό να μην έχει αρκετό διαθέσιμο χρόνο αντίδρασης εάν ξαφνικά δει μπροστά του ένα τέτοιο εμπόδιο.
Παρά το ελαφρύ υλικό τους, μία σύγκρουση θα ήταν αρκετά επικίνδυνη, ειδικά εάν αφορούσε κάποιον από τους κινητήρες, προσθέτει.
ethnos.gr

H εικόνα της Γης από το διάστημα

Η ΝASA έδωσε στη δημοσιότητα την παρακάτω εικόνα της Γης που δημιουργήθηκε από τη σύνθεση δορυφορικών φωτογραφιών που τραβήχτηκαν στις αρχές Ιανουαρίου 2012.
Blue Marble (Μπλε Βώλος) 2012
Οι εικόνες «Blue Marble (μπλε βώλος)» της NASA δημοσιεύονται από το 1972, όταν οι αστροναύτες της αποστολής Απόλλων φωτογράφισαν τη Γη από 28.000 μίλια μακριά.
Η αντίστοιχη εικόνα του 2011
... Όμως η πιο εντυπωσιακή φωτογραφία της Γης από το διάστημα - παρότι δεν είναι υψηλής ευκρίνειας - παραμένει εκείνη που τραβήχτηκε από το Voyager το 1990: Η χλωμή μπλε κουκκίδα

Mανδύας αορατότητας εξαφανίζει μεγάλα αντικείμενα


http://youtu.be/F1kF14ZP5OI

Δημιουργήθηκε ο πρώτος εξελιγμένος μανδύας αορατότητας για μεγάλα τρισδιάστατα αντικείμενα.
Άλλο ένα σημαντικό βήμα έκαναν οι επιστήμονες για τη βελτίωση της τεχνολογίας εξαφάνισης αντικειμένων, καθώς απέκρυψαν από την όραση των παρατηρητών, για πρώτη φορά από κάθε δυνατή οπτική γωνία, ένα μεγάλο τρισδιάστατο αντικείμενο. Έως τώρα οι λεγόμενοι «μανδύες αορατότητας» αποτελούσαν είτε θεωρητικές κατασκευές, είτε αφορούσαν την εξαφάνιση δισδιάστατων αντικειμένων στο εργαστήριο, είτε η αορατότητα περιοριζόταν σε μια συγκεκριμένη οπτική γωνία και δεν ήταν ολική.

Ο νέος μανδύας εξαφανίζει ένα κοινό αντικείμενο στο φυσικό περιβάλλον του, όποια θέση και αν έχει ο παρατηρητής σε σχέση με το αντικείμενο. Όμως, προς το παρόν, ο μανδύας «δουλεύει» μόνο στο τμήμα μικροκυμάτων του φάσματος της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας και όχι στο κοινό φως που γίνεται αντιληπτό από τα μάτια μόνο σε υψηλότερες συχνότητες....

Δυο εκπληκτικά βίντεο με το βόρειο σέλας

Η ηλιακή καταιγίδα των προηγούμενων ημερών ήταν μια από τις ισχυρότερες από το 2005. Όπως βλέπουμε στα δυο βίντεο που ακολουθούν το βόρειο σέλας που δημιουργήθηκε εξαιτίας της ήταν εντυπωσιακό ....

Auroras 22.01.12 Birtavarre Norway
by Ørjan Bertelsen

http://vimeo.com/35586157

Lights Over Lapland Photo Expedition video of CME impact on 1-24-2012
by Lights Over Lapland

http://vimeo.com/35618405

25/1/12

Οι πρώτες 3D εικόνες μεμονωμένων μορίων

... από ηλεκτρονικό μικροσκόπιο
Οι ασπρόμαυρες εικόνες του ηλεκτρονικού μικροσκοπίου χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία των μοντέλων δύο πρωτεΐνών (μπλε)
Ουάσινγκτον
Ένα συμβατικό ηλεκτρονικό μικροσκόπιο, το οποίο τροποποιήθηκε και βελτιώθηκε στο διάσημο Εθνικό Εργαστήριο Lawrence Berkeley στις ΗΠΑ, έδωσε τις πρώτες τρισδιάστατες εικόνες ενός μορίου πρωτεΐνης οι οποίες είναι αρκετά ευκρινείς ώστε να αποκαλύψουν τη δομή της.

Η νέα τεχνολογία θα μπορούσε να προσφέρει σημαντική ώθηση στη βιοϊατρική έρευνα, δεδομένου ότι η τρισδιάστατη δομή κάθε πρωτεΐνης καθορίζει και τη λειτουργία της. Συγκεκριμένα, ο προσδιορισμός της δομής σε τρεις διαστάσεις επιτρέπει την ανάπτυξη φαρμάκων που ενισχύουν ή μπλοκάρουν τη δράση της πρωτεΐνης.

Μέχρι και σήμερα, ο προσδιορισμός της δομής πρωτεϊνών βασίζεται σε χρονοβόρες και συχνά αναποτελεσματικές τεχνικές, όπως η κρυσταλλογραφία ακτίνων Χ με την οποία προσδιορίστηκε τη δεκαετία του 1950 η δομή του DNA.

Στο Εργαστήριο Lawrence Berkeley (έναν από τους ερευνητικούς φορείς του αμερικανικού υπουργείου Άμυνας), o Δρ Γκανγκ Ρεν χρησιμοποιεί ένα σχετικά απλό ηλεκτρονικό μικροσκόπιο της γερμανικής εταιρείας Zeiss.....

Opportunity: αρχίζει ο 9ος χρόνος εξερεύνησης του Άρη

Το διαστημικό όχημα της NASA Opportunity, προσγειώθηκε στην επιφάνεια του Άρη σαν σήμερα - στις 25 Ιανουαρίου 2004. Παρότι η αποστολή του είχε σχεδιαστεί έτσι ώστε να έχει διάρκεια τριών μηνών, το Opportunity έκλεισε 8 χρόνια εξερεύνησης της επιφάνειας του Άρη(διάνυσε περίπου 35 χιλιόμετρα). Μεταξύ άλλων το Opportunity ανακάλυψε πρόσφατα  γύψο (CaSO4•2H2O), που αποτελεί την «πιο ισχυρή» ένδειξη ύπαρξης νερού στον κόκκινο πλανήτη.
Εικόνα από την πανοραμική κάμερα του Opportunity (Pancam) που λήφθηκε στα μέσα Ιανουαρίου. Πρόκειται για μια τοποθεσία που ονομάζεται ανεπίσημα "Greeley Haven"
Στο βίντεο της NASA που ακολουθεί γίνεται μια ανασκόπηση των 8 χρόνων έρευνας του Άρη από το "ηρωικό" διαστημικό όχημα που αναμένει το καλοκαίρι τον "αντικαταστάτη" του - το Curiosity (εκτοξεύθηκε με κατεύθυνση τον Άρη πριν από δυο μήνες).


http://youtu.be/7YWLdOs-vdk
www.nasa.gov

23/1/12

Σχέδια για την δημιουργία της πρώτης βάσης στη Σελήνη

Νέο «γιγάντιο άλμα» - Βάση στη Σελήνη οραματίζονται από κοινού ΗΠΑ, Ευρώπη, Ρωσία
Μόσχα
Οι διαστημικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, της Ρωσίας και της Ευρώπης έχουν ξεκινήσει συνομιλίες για την δημιουργία της πρώτης βάσης στη Σελήνη ή, εναλλακτικά, του πρώτου διαστημικού σταθμού που θα τεθεί σε τροχιά γύρω από το φεγγάρι, δήλωσε ο επικεφαλής της ρωσικής υπηρεσίας Roscosmos, χωρίς όμως να δώσει χρονοδιάγραμμα για το φιλόδοξο σχέδιο.

«Δεν θέλουμε απλώς να πατήσει ο άνθρωπος στη Σελήνη» δήλωσε ο Βλάντιμιρ Ποπόφκιν στον ραδιοφωνικό σταθμό Vesti FM.

«Σήμερα γνωρίζουμε πλέον αρκετά πράγματα για το φεγγάρι. Γνωρίζουμε ότι υπάρχει νερό στις πολικές περιοχές. Συζητούμε τώρα το πώς θα ξεκινήσουμε την εξερεύνηση σε συνεργασία με τη NASA και την ESA [την ευρωπαϊκή υπηρεσία διαστήματος» είπε, όπως αναμεταδίδει το πρακτορείο RIA Novosti....

Πως τα νετρόνια μπορούν να διαφύγουν σε ένα άλλο σύμπαν

Σύμφωνα με τους φυσικούς το άλμα από το σύμπαν μας σε ένα άλλο σύμπαν αποδεικνύεται ότι είναι θεωρητικά δυνατό.
Καλλιτεχνική απεικόνιση των braneworlds
Η ιδέα ότι το σύμπαν μας είναι ενσωματωμένο σε έναν ευρύτερο πολυδιάστατο χώρο συναρπάζει την φαντασία των επιστημόνων και του κόσμου γενικά.
Η ιδέα αυτή δεν ανήκει στην επιστημονική φαντασία. Σύμφωνα με κάποιες θεωρίες, ο κόσμος μας μπορεί να υπάρχει παράλληλα με άλλα σύμπαντα σε διαφορετικές διαστάσεις.
Οι κοσμολόγοι ονομάζουν αυτά τα σύμπαντα braneworlds. Και μεταξύ των πολλών προοπτικών που αυτή δημιουργεί αυτή η ιδέα είναι «αντικείμενα που βρίσκονται στο Σύμπαν μας να μπορούν με κάποιο τρόπο να μεταβούν σε ένα άλλο».
Μερικά χρόνια πριν, ο Michael Sarrazin από το Πανεπιστήμιο της Νamur στο Βέλγιο έδειξε πώς η ύλη θα μπορούσε να κάνει το άλμα αυτό με την παρουσία ισχυρών μαγνητικών πεδίων, δίνοντας έτσι μια θεωρητική βάση για τέτοιου είδους μεταβάσεις.
Τώρα, ο Sarrazin και οι συνεργάτες του, ισχυρίζονται ότι ο Γαλαξίας μας μπορεί να παράγει ένα μαγνητικό πεδίο αρκετά μεγάλο ώστε αυτό να συμβαίνει πραγματικά. Και ότι θα μπορέσουμε να παρατηρήσουμε την ύλη στο εργαστήριο να μεταβαίνει από το ένα σύμπαν σε άλλο. Και όχι μόνο .... ίσως τέτοιες παρατηρήσεις να έχουν ήδη γίνει σε ορισμένα πειράματα!
Τα εν λόγω πειράματα περιλαμβάνουν την παγίδευση υπέρψυχρων νετρονίων σε φιάλες και πραγματοποιούνται στο Ινστιτούτο Laue Langevin στην Γκρενόμπλ, στη Γαλλία, και στο Ινστιτούτο Πυρηνικής Φυσικής της Αγίας Πετρούπολης. Τα υπέψυχρα νετρόνια κινούνται τόσο αργά ώστε είναι δυνατόν να παγιδευτούν χρησιμοποιώντας «φιάλες» φτιαγμένες από μαγνητικά πεδία, συνηθισμένη ύλη και βαρύτητα.
Στα πειράματα αυτά προσδιορίζεται το «πόσο γρήγορα διασπώνται τα νετρόνια», μετατρεπόμενα σε πρωτόνιο, ηλεκτρόνιο και αντινετρίνο (διάσπαση β).
Οι φυσικοί μετρούν τον ρυθμό με τον οποίο τα νετρόνια χτυπούν τα τοιχώματα της φιάλης και το πόσο γρήγορα αυτός μειώνεται.
Είναι δυνατές οι εξής δυο διαδικασίες: η β διάσπαση των νετρονίων και η διαφυγή των νετρονίων από τη φιάλη. Έτσι, στην περίπτωση μιας ιδανικής φιάλης, η μείωση του αριθμού των νετρονίων στη φιάλη θα οφείλεται αποκλειστικά στη διάσπαση β. Όμως οι φιάλες δεν είναι ιδανικές, οπότε το ποσοστό διάσπασης των νετρονίων φαίνεται να είναι πάντα μεγαλύτερο.
Ίσως όμως να υπάρχει και μια τρίτη δυνατότητα: κάποια από τα επιπλέον νετρόνια που φαίνονται να διασπώνται, να μην διαφεύγουν απλά από τη φιάλη αλλά ...
να διαφεύγουν από το σύμπαν μας σε ένα άλλο!
Έτσι ο Sarrazin και οι συνεργάτες του έχουν χρησιμοποιήσει τους μετρούμενους ρυθμούς διάσπασης για να θέσουν ένα ανώτατο όριο στο πόσο συχνά μπορεί να συμβεί αυτό.
Το συμπέρασμά τους είναι ότι η πιθανότητα άλματος ενός νετρονίων είναι μικρότερη από περίπου ένα στο εκατομμύριο.
Αυτό στην πραγματικότητα δεν μας λέει ότι γίνεται μετάβαση σε άλλο σύμπαν. Αλλά αν γίνεται ... τότε δεν συμβαίνει πολύ συχνά.
Ωστόσο, Sarrazzin και οι συνεργάτες του επίσης λένε ευθέως ότι θα πρέπει να ληφθούν καλύτερα δεδομένα που να θέτουν αυστηρότερα όρια.
Σύμφωνα με την θεωρητική εργασία τους, μια αλλαγή στο βαρυτικό δυναμικό θα πρέπει να επηρεάσει και τον ρυθμό της μετάβασης. Έτσι μια ιδέα είναι να πραγματοποιηθεί πείραμα παγίδευσης νετρονίων που να διαρκεί ένα χρόνο ή περισσότερο, έτσι ώστε τη Γη να έχει ολοκληρώσει μια πλήρη περιφορά γύρω από τον Ήλιο.
Στο διάστημα αυτό, οι μεταβολές στο βαρυτικό πεδίο θα επηρεάσει τον ρυθμό μετάβασης της ύλης σε άλλο σύμπαν. Αν κάποιος μπορεί να ανιχνεύσει μια τέτοια διαφοροποίηση τότε θα είχαμε μια ισχυρή ένδειξη ότι η μετάβαση συμβαίνει πραγματικά.
Και βέβαια θα είχαμε να κάνουμε με μια από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις που έγιναν ποτέ στη φυσική.
Ref: arxiv.org/abs/1201.3949 : Experimental limits on neutron disappearance into another braneworld
technologyreview.com

Υποβρύχιο τηλεσκόπιο νετρίνων στα βάθη της Μεσογείου

Το KM3Net θα εντοπίζει νετρίνα και θα αναζητά στοιχεία για «βίαια» κοσμικά φαινόμενα
Διαβάστε επίσης: Antares: το μεγαλύτερο υποβρύχιο τηλεσκόπιο νετρίνων 
Mια καλλιτεχνική άποψη της πιθανής διάταξης του KM3NeT (Marco Kraan/Property KM3NeT Consortium)
Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδοτεί την κατασκευή ενός τηλεσκοπίου που θα εγκατασταθεί στα βάθη της Μεσογείου. Το KM3Net θα εντοπίζει νετρίνα και θα αναζητά πληροφορίες για «βίαια« κοσμικά φαινόμενα όπως τα σουπερνόβα ή ακόμη και η Μεγάλη Έκρηξη. Οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι το KM3Net είναι πιθανό να αποκαλύψει άγνωστα μέχρι σήμερα φαινόμενα που δεν είναι εφικτό να εντοπιστούν με τα υπάρχοντα όργανα διαστημικής παρατήρησης. Το τηλεσκόπιο θα τοποθετηθεί σε βάθος περίπου δύο χλμ και το κόστος του αναμένεται να αγγίξει τα 250 εκατομμύρια ευρώ.

Το τηλεσκόπιο του...πυθμένα

Την κατασκευή του «Τηλεσκόπιου Νετρίνων Κυβικού Χιλιομέτρου» (Multi-Cubic Kilometre Neutrino Telescope) ή KM3NeT οργανώνει το δίκτυο ASPERA. Πρόκειται για ένα δίκτυο που αναζητά και συγκεντρώνει χρηματοδοτήσεις από ευρωπαϊκές κρατικές υπηρεσίες για αστρονομικά ερευνητικά προγράμματα.

Το KM3NeT θα είναι μια πολύ μεγάλη εγκατάσταση που θα αποτελείται από περίπου 12 χιλιάδες αισθητήρες ο καθένας εκ των οποίων θα έχει μέγεθος ανάλογο με εκείνο που έχουν οι πολύχρωμες πλαστικές μπάλες με τις οποίες παίζουν οι λουόμενοι στις παραλίες. Η έκταση του τηλεσκοπίου υπολογίζεται σε περίπου ένα κυβικό χιλιόμετρο. Η εγκατάσταση θα τοποθετηθεί σε βάθος περίπου δύο χιλιομέτρων κάτω από την θάλασσα και οι αισθητήρες θα τοποθετηθούν σε κάθετες σειρές. Το ύψος του τηλεσκοπίου θα ξεπερνάει τα 500 μέτρα......