Ποια σχέση έχει η ταινία Μέμπιους με το σχήμα του Σύμπαντος;

Eκτιμώντας το σχήμα του Σύμπαντος

...τα δεδομένα του δορυφόρου της ΝASA, γνωστού ως Εξερευνητής Μικροκυματικής Ανισοτροπίας Wilkinson (WMAP), έχουν δώσει στους επιστήμονες τη δυνατότητα να διατυπώσουν περαιτέρω εικασίες για το σχήμα του Σύμπαντος. Ο δορυφόρος καταγράφει τη χωρική κατανομή θερμότητας στο Σύμπαν, υπό τη μορφή ασθενούς μικροκυματικής ακτινοβολίας. Η ακτινοβολία αυτή είναι το «λυκόφως» της ίδιας Μεγάλης Έκρηξης, συνεπώς μας δίνει μια εικόνα του αρχικού Σύμπαντος. Αν το Σύμπαν ήταν άπειρο, τα υπολείμματα της Μεγάλης Έκρηξης θα έπρεπε να εμφανίζονται τυχαία με την ίδια ένταση στον ουρανό. Σύμφωνα, όμως, με τα δεδομένα του δορυφόρου, το μέγεθος των κυμάτων μάλλον έχει κάποιο όριο και δεν υπάρχουν κύματα που να εκτείνονται σε απόσταση μεγαλύτερη των εξήντα μοιρών στον ουρανό. Αν το Σύμπαν ήταν, λόγου χάρη, μια μουσική συμφωνία, θα έλειπαν οι βαθύτερες νότες του, αυτές που παράγονται από το τσέλο, από το κοντραμπάσο, την τούμπα και φαγκότο. Τι συμπέρασμα πρέπει να βγάλουμε εμείς από αυτό; Ίσως ότι το Σύμπαν είναι πεπερασμένο, άρα δεν μπορεί να παραγάγει κύματα μεγαλύτερα από τον εαυτό του. Σε ένα τέτοιο Σύμπαν, οι αστροναύτες θα μπορούσαν, θεωρητικώς να ταξιδέψουν προς μια κατεύθυνση του Σύμπαντος και να επιστρέψουν τελικά στην αφετηρία του, σαν μια κάμπια που κινείται πάνω στην επιφάνεια μιας σφαίρας.
Ο Δρ. Τζόρτζ Ευσταθίου, του Πανεπιστημίου του Καίμπριτζ, πιστεύει πως τα δορυφορικά δεδομένα του Wilkinson μπορεί να είναι συνεπή με την ύπαρξη της υπερσφαίρας. Σε αυτή την περίπτωση, διακυμάνσεις μεγαλύτερες από την ακτίνα της σφαίρας ίσως υφίστανται απόσβεση, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα άνω όριο στο μοτίβο της ακτινοβολίας. Επίσης το Σύμπαν θα μπορούσε να είναι σφαιρικό αλλά τόσο μεγάλο, ώστε να μας φαίνεται επίπεδο όπως ακριβώς μας φαίνεται η Γη, επειδή εμείς μπορούμε να δούμε ένα μικρό τμήμα από τη γιγάντια σφαίρα της..... Απόσπασμα από το βιβλίο «η λωρίδα Μέμπιους»

Η «διεστραμμένη» ταινία.
Είπε το μυρμήγκι: «Ολοένα γυρνάμε από εδώ και από εκεί / και το μόνο που έχουμε βρει / είναι πως η άλλη πλευρά δεν είναι εκεί». Ο Αύγουστος Φερδινάνδος Μέμπιους γεννήθηκε το 1790 στη Γερμανία και πέθανε το 1868. Εμεινε σε μικρή ηλικία ορφανός από πατέρα και ύστερα από οικογενειακές πιέσεις άρχισε να σπουδάζει νομικά αλλά σύντομα, στη μέση του πρώτου έτους κιόλας, άλλαξε πεδίο σπουδών και ξεκίνησε στα Μαθηματικά....

CLIFFORD PICKOVER
Η λωρίδα του Μέμπιους 
Εκδόσεις Τραυλός,
Αθήνα, 2011

Οταν τελείωσε, συνέχισε πανεπιστημιακή καριέρα στα Μαθηματικά αλλά και στην Αστρονομία. Το 1858 παρουσίασε τη «Λωρίδα Μέμπιους» με την παράδοξη παρατήρηση ότι πρόκειται για μια επιφάνεια με μία μόνο πλευρά. Εννοώντας ότι αν το ένα άκρο μιας ταινίας το γυρίσουμε κατά 180 μοίρες και το κολλήσουμε στο άλλο άκρο προκύπτει μια ταινία, η οποία φέρει το όνομά του, Μέμπιους. Για να καταλάβουμε την ιδιορρυθμία της, ο συγγραφέας Κλίφορντ Πικόβερ έχει στο βιβλίο του μια εικόνα όπου δύο καλλιτέχνες προσπαθώντας να βάψουν τη μία όψη της ταινίας κόκκινη και την άλλη πράσινη συναντούν δυσκολία.
Ξεκινώντας με το πινέλο στη μια όψη και διατρέχοντας την ταινία θα βρεθεί να έχουν βάψει με ένα μόνο χρώμα και τις δύο όψεις χωρίς να έχουν καταλάβει πότε βρέθηκαν και έβαψαν και την άλλη πλευρά. Ετσι λέμε ότι αν και ταινία έχει μία μόνον όψη. Αυτά βέβαια είναι αρκετά γνωστά. Ετσι για τον κάπως πιο προχωρημένο αναγνώστη το πραγματικό ενδιαφέρον αρχίζει από τη σελίδα 197. Και επί εκατό σελίδες πραγματικά ανοίγει το μυαλό του αναγνώστη, αφού ο συγγραφέας αναφέρεται εκεί στα παράλληλα Σύμπαντα, στη συμμετρία, σε χώρους με διαστάσεις περισσότερες από τρεις, στο σχήμα του Σύμπαντος, στις παραδοξότητες μιας φιάλης Klein. Επιπλέον υπάρχει κεφάλαιο που ασχολείται με τη λωρίδα Μέμπιους στη λογοτεχνία και στον κινηματογράφο, ενώ δίδονται και κάποιες ασκήσεις στα κεφάλαια, όπου ο αναγνώστης στο τέλος του βιβλίου μπορεί να βρει τις λύσεις τους.
Ο Κλίφορντ Πικόβερ έχει σπουδάσει Βιοχημεία και σήμερα είναι μέλος ερευνητικής ομάδας στα φημισμένα εργαστήρια Tomas Watson. Εχει στο όνομά του κατατεθειμένες διάφορες ευρεσιτεχνίες και γράφει σχεδόν ένα βιβλίο εκλαϊκευμένης επιστήμης τον χρόνο....
Διαβάστε περισσότερα: tovima.gr/science