Δυο νέα στοιχεία μπαίνουν στον περιοδικό πίνακα

Τα χημικά στοιχεία 114 και 116 πήραν την επίσημη έγκριση να προστεθούν στον Περιοδικό Πίνακα της Χημείας, και να γίνουν έτσι τα πιο «ακραία» και βαριά στοιχεία του. Και τα δύο διαρκούν στη φύση λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο πριν μετατραπούν σε ελαφρύτερα άτομα.

Στοιχεία με ατομικούς αριθμούς μεγαλύτερους από 113. Οι πυρήνες αυτών των στοιχείων έχουν πολύ μικρό χρόνο ζωής και διασπώνται εκπέμποντας σωματίδια άλφα.

Τα νέα στοιχεία φέρνουν τους ερευνητές πιο κοντά στη δημιουργία ακόμα βαρύτερων χημικών στοιχείων, τα οποίο προβλέπεται να είναι πολύ πιο σταθερά, διαρκώντας για δεκαετίες ή και περισσότερο, και σχηματίζουν έτσι τη λεγόμενη «νήσο σταθερότητας» στον Περιοδικό Πίνακα....

Η σταδιακή συσσώρευση πειραματικών δεδομένων για τα στοιχεία 114 και 116 διήρκεσε επί χρόνια, ώσπου, μετά από μια τριήμερη τελική αξιολόγηση, η αρμόδια επιστημονική επιτροπή για την ανακάλυψη νέων στοιχείων, την οποία έχουν συστήσει η Διεθνής Ένωση Καθαρής και Εφαρμοσμένης Χημείας (IUPAC) και η Διεθνής Ένωση Καθαρής και Εφαρμοσμένης Φυσικής (IUPAP), έδωσε οριστικά το «πράσινο φως» για να συμπεριληφθούν τα δύο στοιχεία στον Πίνακα.
Αρχής γενομένης από το 1999, επιστημονικές ομάδες είχαν ισχυριστεί ότι δημιούργησαν το φευγαλέο στοιχείο 114, όμως η επιτροπή αποφάσισε ότι τα πρώτα πειστικά στοιχεία για την ύπαρξή του προέκυψαν από δύο σειρές πειραμάτων το 2004 και το 2006, τα ίδια που βρήκαν επίσης το στοιχείο 116. Η μια ερευνητική ομάδα ήταν ρωσική, με επικεφαλής τον Γιούρι Ογκανεσιάν, του Κοινού Ινστιτούτου Πυρηνικών Ερευνών στη Ντούμπνα, και η άλλη αμερικανική, υπό τον Κεν Μούντι, του Εθνικού Εργαστηρίου Λόρενς Λίβερμορ, στην Καλιφόρνια.
Οι επιστήμονες δημιούργησαν τα νέα βαριά στοιχεία συγκρούοντας μεταξύ τους πυρήνες ελαφρύτερων ατόμων σε επιταχυντές. Οι πυρήνες του στοιχείου 116 κρατήθηκαν στη «ζωή» μόλις λίγα χιλιοστά του δευτερολέπτου πριν μετατραπούν σε πυρήνες του στοιχείου 114. Οι πυρήνες του στοιχείου 114 διήρκεσαν για περίπου μισό δευτερόλεπτο πριν μετατραπούν σε κοπερνίκειο, ένα νέο, επίσης, στοιχείο που προστέθηκε στον Περιοδικό Πίνακα μόλις το 2009.
Οι ιδιότητες των νέων στοιχείων 114 και 116 παραμένουν ακόμα θολές, καθώς οι έως τώρα παραγόμενες ποσότητές τους είναι πολύ μικρές και η ύπαρξή τους πολύ βραχύβια, με συνέπεια οι επιστήμονες να μην έχουν καταφέρει να μετρήσουν την χημική συμπεριφορά τους, όπως π.χ. με ποια άλλα χημικά στοιχεία τείνουν να αντιδρούν.
Προς το παρόν, τα δύο νέα χημικά στοιχεία 114 και 116, πέρα από την αρίθμηση, δεν έχουν όνομα. Οι επιστήμονες που τα βρήκαν, θα κάνουν προτάσεις και μια άλλη επιτροπή αξιολόγησης θα αναλάβει το «βάφτισμά» τους επισήμως.
Υπό συζήτηση, εξάλλου, βρίσκονται στην αρμόδια επιστημονική επιτροπή οι ισχυρισμοί άλλων ερευνητών για την ανακάλυψη των στοιχείων 113, 115 και 118, όμως, προς το παρόν, τα υπάρχοντα στοιχεία δεν δικαιολογούν τη συμπερίληψή τους στον Περιοδικό Πίνακα.
tvxs.gr - newscientist.com