Ένας αστέρας νετρονίων πάνω από το Μανχάταν

Κλικ πάνω στην εικόνα για μεγέθυνση (Credit: NASA/Goddard Space Flight Center)

Θα μπορούσε να είναι σκηνή από ταινία επιστημονικής φαντασίας που δείχνει την επικείμενη καταστροφή του Μανχάταν στην Νέα Υόρκη από μια γιγάντια σφαίρα.
Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για μια εικόνα που κατασκεύασε η NASA στην προσπάθειά της να εξηγήσει στο κοινό τα περίπλοκα αστρονομικά φαινόμενα του σύμπαντος.
Η εικόνα δείχνει ένα άστρο νετρονίων – το πλησιέστερο προς τις μαύρες τρύπες αστρικό αντικείμενο, που οι αστρονόμοι μπορούν να παρατηρήσουν απευθείας – σε σύγκριση με μια δορυφορική εικόνα του Μανχάταν.

Ένας αστέρας νετρονίων - πρόκειται το υπόλειμμα του πυρήνα ενός άστρου που εξερράγη ως σουπερνόβα – περιέχει περισσότερη μάζα από τον ήλιο μας σε μια σφαίρα διαμέτρου 15 με 25 χιλιόμετρα.
Οι αστέρες νετρονίων είναι τόσο πυκνοί, που αν διαθέταμε ένα κουταλάκι του γλυκού απ’ αυτούς πάνω στη Γη θα ζύγιζε ένα δισεκατομμύριο τόνους.
Τον Οκτώβριο του 20120 παρατηρήθηκαν εκατοντάδες εκλάμψεις ακτίνων Χ σε έναν αστέρα νετρονίων κοντά στο κέντρο του Γαλαξία μας, που προκλήθηκαν από συνεχόμενες θερμοπυρηνικές αντιδράσεις στην επιφάνειά του.
Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα δυαδικό σύστημα – όπου ο αστέρας νετρονίων περιστρέφεται γύρω από ένα άστρο σαν τον ήλιο. Το σύστημα ονομάστηκε IGR J17480-2446, και ο αστέρας νετρονίων «καταπίνει» την ύλη του συνοδού του, προκαλώντας τις εκλάμψεις ακτίνων Χ.
Ο διαστημικός ανιχνευτής ακτίνων Χ της NASA, RXTE (Rossi X-ray Timing Explorer) κατέγραφε τις εκλάμψεις αυτές για ένα μήνα με εξαιρετική λεπτομέρεια.

Γράφημα από τα δεδομένα του RXTE δείχνει τον μεταβαλλόμενο χαρακτήρα της εκπομπής ακτίνων Χ από τις 13 Οκτωβρίου μέχρι στις 13 Νοέμβρίου 2010. (Credit: NASA / Goddard Space Flight Center)

«Σε ένα μήνα από το μοναδικό αυτό σύστημα, έχουμε καταγράψει φαινόμενα που δεν παρατηρήθηκαν σε σχεδόν 100 αστέρες νετρονίων κατά τη διάρκεια των τελευταίων 30 χρόνων», δήλωσε ο Manuel Linares, ο ερευνητής που ηγείται της έρευνας αυτής, η οποία θα δημοσιευθεί στις 20 Μαρτίου στο περιοδικό Astrophysical Journal.
www.nasa.gov - dailymail.co.uk