Το ρομπότ που ξεπέρασε το λακανικό "στάδιο του καθρέπτη"

Το ρομπότ QBO "cue-bee-oh" έμαθε να αναγνωρίζει τον εαυτό του στον καθρέφτη!


http://youtu.be/TphFUYRAx_c

"Το στάδιο του καθρέπτη" αποτελεί, σύμφωνα με τον J. Lacan, μια καθοριστική φάση της σύστασης του ανθρώπινου όντος.
Πρόκειται για κεντρική ιδέα στη λακανική ψυχαναλυτική θεωρία, η οποία αναφέρεται στο στάδιο ανάπτυξης του παιδιού από τη φαντασιακή φάση, όταν δηλαδή το παιδί είναι συμβιωτικά συνδεδεμένο με το σώμα της μητέρας και δεν αντιλαμβάνεται ακόμη τον εαυτό του ως ανεξάρτητη οντότητα, στη συμβολική τάξη, η οποία αντιπροσωπεύεται από την παρουσία του/της ενηλίκου που το κρατά αγκαλιά.
Το στάδιο του καθρέφτη αντιπροσωπεύει μια θεμελιώδη γενετική στιγμή και αποτελεί το ένα από τα δύο στάδια της ψυχικής εξέλιξης του ατόμου (το δεύτερο είναι το οιδιπόδειο σύμπλεγμα), τα οποία είναι σημαντικά για το θέμα της γλώσσας και τη συνακόλουθη εγγραφή του υποκειμένου στη συμβολική τάξη.
Στο στάδιο αυτό, το παιδί, κοιτάζοντας στον καθρέφτη και αναγνωρίζοντας στην εικόνα που βλέπει ολόκληρο τον εαυτό του ως σύνολο, βιώνει μεγάλη χαρά και θέτει έτσι τέλος στο ψυχικό βίωμα το οποίο ο Lacan ονομάζει φαντασίωση του τεμαχισμένου σώματος.
Το στάδιο αυτό εντοπίζεται περίπου μεταξύ του έκτου και του δέκατου όγδοου μήνα ζωής και αποτελεί το υπόστρωμα για τη μελλοντική δομή της υποκειμενικότητας.
Το βρέφος θεωρεί τον καθρέφτη μέρος του εαυτού του και ταυτίζεται με το κατοπτρικό είδωλο των ομοίων του στον καθρέφτη και κυρίως με την εικόνα της μητέρας, ενώ προσπαθεί μέσα από τη δυαδική σχέση να αποκτήσει τη σωματική του ενότητα.
Έτσι, το βρέφος αποκτά συνείδηση του εαυτού του και του Άλλου, που έρχεται να επικυρώσει αυτή την εικόνα.
Η στιγμή αυτή αποκτά τεράστια σημασία όσον αφορά το θέμα των ταυτίσεων του υποκειμένου, στον βαθμό που πρόκειται για μια πρωταρχική ταύτιση του παιδιού, η οποία προωθεί τη δόμηση του Εγώ και αποτελεί την πηγή όλων των άλλων ταυτίσεων.
Ο Lacan περιγράφει τη στιγμή της ταύτισης ως στιγμή θριάμβου και ευχαρίστησης.
Για τον Lacan όμως, το στάδιο του καθρέφτη αντιπροσωπεύει μια πλασματική εικόνα του Εγώ, με άλλα λόγια, η αίσθηση της ολότητας και της πληρότητας που δίνει είναι μια φαντασίωση που προσδιορίζει την εγγενή έλλειψη της πραγματικής μας ταυτότητας μόλις εισερχόμαστε στη συμβολική τάξη της γλώσσας και της διαφοράς.
thecorpora.com/blog - thefylis.uoa.gr