14/4/21

Ένα γιγάντιο γαλαξιακό σμήνος

 


Αυτή η εικόνα του γαλαξιακού σμήνους RCS2 J2327 είναι μία σύνθεση παρατηρήσεων του τηλεσκοπίου VLT του ESO και του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble. Η ανάλυση των σχετικών δεδομένων καταδεικνύει ότι το σμήνος αυτό περικλείει την μάζα δύο τετράκις εκατομμυρίων ήλιων! 

Το γαλαξιακό σμήνος RCS2 J2327 βρίσκεται περίπου 6,4 δισ. έτη φωτός μακριά, στον αστερισμό των Ιχθύων. Εξαιτίας της τεράστιας μάζας του, στρεβλώνει τον χώρο γύρω του, λειτουργώντας ως βαρυτικός φακός που καμπυλώνει, παραμορφώνει και μεγεθύνει το φως των πιο απομακρυσμένων ουράνιων σωμάτων που βρίσκονται πίσω του. Το γεγονός αυτό μάς επιτρέπει να δούμε γαλαξίες που διαφορετικά θα ήταν πολύ μακρινοί για να τους ανιχνεύσουμε.

Το φαινόμενο αυτό της βαρυτικής εστίασης προβλέπεται από την Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν και ανάλογα με το πόσο ισχυρό είναι, μπορεί να εκδηλωθεί σε τρεις μορφές: ισχυρή βαρυτική εστίαση, ασθενής βαρυτική εστίαση και μικροεστίαση. Σε αντίθεση με την ισχυρή βαρυτική εστίαση, η οποία παράγει εκπληκτικές εικόνες παραμορφωμένων γαλαξιών, με μεγάλα τόξα, πολλαπλές εικόνες του ίδιου γαλαξία, αλλά και το φαινόμενο που είναι γνωστό ως δακτύλιος του Αϊνστάιν, η ασθενής βαρυτική εστίαση προκαλεί πάρα πολύ μικρές παραμορφώσεις στις εικόνες των μακρινών αντικειμένων. Γι’ αυτό και μπορούν να μελετηθούν μόνο με την στατιστική ανάλυση ενός μεγάλου αριθμού φωτεινών πηγών. Τόσο η ισχυρή, όσο και η ασθενής βαρυτική εστίαση χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό της συνολικής μάζας (που αντιστοιχεί τόσο στην ορατή όσο και στην σκοτεινή ύλη) του εκάστοτε βαρυτικού φακού. Το φαινόμενο της μικροεστίασης, τέλος, παρατηρείται όταν μικρότερα αντικείμενα, όπως μεμονωμένα άστρα και πλανήτες, λειτουργούν ως βαρυτικοί φακοί, καθώς διέρχονται μπροστά από άλλα άστρα, μεγεθύνοντας την φωτεινότητά τους.

του Αλέξη Δεληβοριά, Διδάκτορα Φυσικής -https://www.eef.edu.gr/el/arthra/ena-gigantio-galaksiako-sminos/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου